Rozdział 3. Imprezy branżowe w Polsce - film i wideo.

Imprezy w branży filmowej to przede wszystkim festiwale, które stanowią miejsce prezentacji premierowych produkcji, są platformą spotkań debiutantów z autorytetami, okazją do zapoznania się z twórczością artystów filmowych z całego świata oraz dają możliwość poszerzania sieci kontaktów oraz umiejętności zawodowych, dzięki uczestnictwie w imprezach towarzyszących: pitchingach, konferencjach, wystawach i wykładach. Co roku pojawiają się inicjatywy, prezentujące nowe zjawiska w tym sektorze, które dla młodych i niezależnych twórców są szansą zaistnienia w przemyśle filmowym. Widzom z kolei przybliżają konkretne rodzaje i gatunki filmowe. O różnorodności i szerokiej ofercie imprez, organizowanych w Polsce, można przekonać się, spoglądając na festiwalową mapę Polski, przygotowaną przez Państwowy Instytut Filmowy [1] .

Poza festiwalami, do imprez przeznaczonych dla osób związanych z branżą filmową, można zaliczyć targi, na których prezentowane są najnowsze technologie, stosowane w produkcji i postprodukcji filmowej, oraz konferencje filmoznawcze, organizowane przez ośrodki akademickie.

Targi Sprzętu Fotograficznego, Filmowego, Audio i Video odbywają się od 1996 roku w drugiej połowie marca na terenie Centrum Konferencyjno-Wystawienniczego Międzynarodowych Targów Łódzkich, które są organizatorem imprezy.

Wydarzenie skierowane jest do producentów i dostawców usług z dziedziny fotografii oraz produkcji video, pracowników branży filmowej i telewizyjnej, mediów i wydawnictw branżowych oraz przedstawicieli szkół artystycznych. Ekspozycja wystawiennicza podzielona jest na sektory, na których prezentowany jest sprzęt fotograficzny, audio-video, mobilne urządzenia multimedialne oraz narzędzia i programy, używane do produkcji, postprodukcji i cyfrowej obróbki obrazu. Podczas targów odbywają się również warsztaty, konferencje, spotkania i wystawy.

W ramach imprezy organizowany jest również konkurs o Medal Targów, w którym wśród wystawców wybierany jest najlepszy produkt i usługa spośród każdej dziedziny prezentowanej na targach – filmu, fotografii i video.

Karta wielokrotnego wstępu dla profesjonalistów w 2013 roku kosztowała od 24 do 30 zł. Zwiedzający za jednorazowe wejście musieli zapłacić 15 zł (cena biletu ulgowego to 10 zł). Szczegółowe informacje dla wystawców można otrzymać po wypełnieniu formularza zgłoszeniowego, który dostępny jest pod adresem http://www.filmvideofoto.pl/.

Międzynarodowy Festiwal Filmowy T-Mobile Nowe Horyzonty to trwająca ponad tydzień impreza, odbywająca się corocznie pod koniec lipca. Pierwsza edycja miała miejsce w 2001 roku w Sanoku, następnie wydarzenie przeniosło się do Cieszyna, a od 2006 roku gości we Wrocławiu. Festiwal należy do Międzynarodowej Federacji Zrzeszeń Producentów Filmowych (FIAPF), a jego organizatorem jest Stowarzyszenie Nowe Horyzonty. Dyrektorem festiwalu jest Roman Gutek, który zwraca uwagę na artystyczny poziom kina, prezentowanego podczas Nowych Horyzontów, prezentując filmy wizjonerów kina, artystów bezkompromisowych, którzy mają odwagę iść obraną przez siebie drogą wbrew panującym modom i opowiadać o rzeczach najważniejszych swoim niepowtarzalnym językiem [2] .

W ramach festiwalu odbywają się cztery konkursy filmowe: Międzynarodowy Konkurs Nowe Horyzonty, Międzynarodowy Konkurs Filmy o Sztuce oraz dwa konkursy przeznaczone dla filmów krótkometrażowych (o długości do 30 minut). Do konkursów mogą zostać zgłoszone filmy, które nie miały polskiej premiery i były zrealizowane nie wcześniej niż w roku poprzedzającym edycję festiwalu. Termin zgłoszeń upływa w połowie marca. W konkursach przyznawane są nagrody pieniężne, a nagrodzone filmy pełnometrażowe mają dodatkowo zagwarantowaną dystrybucję na terenie Polski. Poza nagrodami, przyznawanymi przez międzynarodowe jury, fundowane są również Nagroda Publiczności oraz Nagroda Krytyków Filmowych FIPRESCI.

W sekcjach pozakonkursowych odbywają się pokazy specjalne filmów, odnoszących sukcesy na światowych festiwalach, retrospektywy twórców, projekcje filmów dokumentalnych i animowanych, prezentacje kinematografii poszczególnych regionów i krajów, koncerty oraz inne imprezy towarzyszące.

Od 2010 roku podczas festiwalu organizowane jest również Studio Nowe Horyzonty, czyli warsztaty dla młodych profesjonalistów z branży (producentów, scenarzystów, reżyserów), podczas których zdobywają oni wiedzę na temat funkcjonowania międzynarodowego rynku filmowego, promocji, pitchingu, strategii festiwalowej oraz planowania kariery pod okiem ekspertów z całego świata. Do udziału w warsztatach mogą zgłaszać się osoby pełnoletnie, posiadające wiedzę lub doświadczenie w branży filmowej, posługujące się biegle językiem angielskim. Szczegółowy regulamin zapisów do Studia Nowe Horyzonty dostępny jest na stronie http://www.nowehoryzonty.pl/artykul.do?id=1593.

Wydarzenia festiwalowe odbywają się głównie we wrocławskim Teatrze Lalek (centrum festiwalowe), kinie Nowe Horyzonty oraz Muzeum Miejskim w Arsenale. Karnet festiwalowy w 2013 roku kosztował 350 zł. Na koncerty obowiązywał osobny karnet muzyczny w cenie 220 zł. Za bilet na pojedynczy seans trzeba było zapłacić od 18 do 38 zł (w przypadku zakupu większej liczby biletów obowiązują zniżki).

Festiwal Filmu i Sztuki Dwa Brzegi to ponadtygodniowe wydarzenie, odbywające się od 2007 roku na przełomie lipca i sierpnia. Organizatorem imprezy jest Stowarzyszenie Dwa Brzegi, a rolę dyrektora artystycznego festiwalu pełni obecnie Grażyna Torbicka. Wydarzenia festiwalowe odbywają się trzech miejscowościach: Kazimierzu Dolnym, Janowcu nad Wisłą oraz we wsi Mięćmierz.

Festiwal przede wszystkim prezentuje filmy, które zdobyły uznanie na najważniejszych festiwalach filmowych, m.in. w Wenecji, Cannes, San Sebastian czy Berlinie. Ponadto w programie znajdują się projekcje spektakli Teatru Telewizji, retrospektywy, przeglądy znanych twórców filmowych, warsztaty oraz spotkania z osobistościami kina polskiego. Do tej pory wśród zaproszonych gości znaleźli się m.in. Wojciech Smarzowski, Marek Koterski, Filip Bajon i Andrzej Jakimowski.

W ramach festiwalu organizowany jest też konkurs filmów krótkometrażowych, do którego mogą zostać zgłoszone filmy animowane, dokumentalne, fabularne i eksperymentalne do 60 minut, które zostały wyprodukowane nie wcześniej niż w roku poprzedzającym edycję festiwalu (starsze produkcje mogą wziąć udział w konkursie, jeśli nie miały polskiej premiery). Zgłoszenia przyjmowane są do końca maja, a zakwalifikowane produkcje ocenia niezależne jury, wybierane spośród widzów festiwalowych, niezwiązanych zawodowo z branżą filmową. Projekcje i imprezy towarzyszące odbywają się w miasteczku festiwalowym, w kinach, galeriach, ośrodkach kultury oraz przestrzeniach publicznych miasta. Bilety na galę otwarcia i zamknięcia festiwalu w 2013 roku kosztowały 25 zł. Ceny biletów na seanse filmowe wahały się od 5 do 15 zł (wstęp na niektóre pokazy był bezpłatny). Ceny biletów na koncerty mieściły się w przedziale od 15 do 60 zł. Więcej informacji o bieżącej edycji festiwalu można znaleźć na stronie http://www.dwabrzegi.pl.

Gdynia Film Festival (dawniej Festiwal Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni) to jedno z najstarszych i największych wydarzeń w branży filmowej w Polsce. Powołany został w 1974 roku przez Lucjana Bokińca, który był również inicjatorem powstania jednego z pierwszych polskich Dyskusyjnych Klubów Filmowych. Wydarzenie odbywa się w połowie września, a za jego organizację odpowiada powoływany komitet organizacyjny, w skład którego wchodzą przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Stowarzyszenia Filmowców Polskich, samorządu województwa pomorskiego oraz miasta Gdyni. Producentem festiwalu jest Pomorska Fundacja Filmowa.

Podczas festiwalu prezentowane są najlepsze polskie filmy, wyprodukowane w ciągu ostatniego roku. Spośród produkcji wybranych przez dyrektora artystycznego festiwalu, jury przyznaje najlepszemu statuetkę Złotego Lwa. Wręczane są również nagrody indywidualne dla poszczególnych kategorii twórców oraz dla najlepszego debiutu aktorskiego. Swoich faworytów wybierają także publiczność, grono dziennikarzy oraz jury młodzieżowe. W głównym nurcie konkursu mogą startować filmy pełnometrażowe (powyżej 70 minut), zgłoszone przez reżyserów lub producentów.

Podczas festiwalu organizowane są również Przegląd Polskiego Kina Niezależnego oraz Konkurs Młodego Kina, w którym nagradzane są fabularne etiudy i filmy dyplomowe studentów szkół filmowych.

Poza konkursami, ale w ramach festiwalu, organizowane są wystawy, spotkania z twórcami, konferencje i wystawy. Projekcje filmowe odbywają się głównie w gdyńskim Multikinie oraz Teatrze Muzycznym w Gdyni. Pozostałe adresy festiwalowe to gdyński Klub Filmowy, Muzeum Miasta Gdyni, Kinoteatr Grom oraz plaża miejska. Karnet normalny na projekcje w Multikinie kosztował w 2013 roku 200 zł (karnet ulgowy – 150 zł). Za bilet normalny na pojedynczy seans trzeba było zapłacić 18 zł (bilet ulgowy - 14 zł, grupowy - 10 zł). Koszt pełnej akredytacji na festiwal dla przedstawicieli mediów i osób związanych zawodowo z branżą wynosił od 350 do 400 zł (w zależności od daty rejestracji).

Międzynarodowy Festiwal Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Plus Camerimage to jeden z największych na świecie festiwali, poświęconych sztuce obrazu filmowego. Festiwal zapoczątkowany został w Toruniu, następnie został przeniesiony do Łodzi, a od 2010 roku odbywa się w połowie listopada w Bydgoszczy. Pomysłodawcą i dyrektorem festiwalu jest reżyser i producent filmowy Marek Żydowicz, a za organizację imprezy odpowiada Fundacja Tumult.

W ramach festiwalu organizowane są międzynarodowe konkursy dla twórców filmowych. W głównym nurcie przyznawane są Złote, Srebrne i Brązowe Żaby dla najlepszych autorów zdjęć filmowych. Odbywają się również konkursy pełno- i krótkometrażowych filmów dokumentalnych, konkursy debiutów reżyserskich i operatorskich, wideoklipów, etiud studenckich oraz filmów polskich.

Poza sekcjami konkursowymi, w ramach festiwalu, organizowane są retrospektywy, pokazy filmów dokumentalnych, przeglądy twórczości, a także prezentacje etiud studentów szkół filmowych z Czech oraz Słowacji.

W ramach festiwalu można również wziąć udział w warsztatach, spotkaniach i wykładach znanych profesjonalistów z branży filmowej (wśród zaproszonych gości byli m.in. David Lynch, Keanu Reeves, Alan Parker i Joel Schumacher), zapoznać się z najnowszymi technologiami stosowanymi w produkcji i postprodukcji filmowej podczas Camerimage Market, a także zaprezentować ekspertom swoje prace i pomysły w ramach projektu Talent Demo.

Wydarzenia festiwalowe odbywają się głównie w Multikinie oraz w bydgoskiej Operze Nova. Cena karty wstępu, upoważniającej do udziału w wydarzeniach festiwalowych, wahała się w 2013 roku od 180 zł dla uczniów i studentów do 300 zł dla osób niezwiązanych zawodowo z branżą filmową. Za pojedyncze bilety na projekcje filmowe trzeba było zapłacić od 5 do 30 zł. Uczestnictwo w warsztatach i wystawach kosztowało 20 zł. Więcej informacji na temat ostatniej edycji festiwalu można znaleźć na stronie http://www.camerimage.pl/.

Koszaliński Festiwal Debiutów Filmowych Młodzi i Film początkowo posiadał charakter międzynarodowy. Pierwsza edycja festiwalu w Koszalinie odbyła się w 1973 roku pod nazwą Międzynarodowe Spotkania Filmowe „Młodzież na ekranie”. Po transformacji 1989 roku wydarzenie zniknęło z festiwalowej mapy Polski, by po 10 latach reaktywować się w zmienionej formule, koncentrując się przede wszystkim na prezentacji dokonań młodych polskich filmowców. Imprezę, odbywającą się pod koniec czerwca, odwiedza corocznie ponad 25 tysięcy amatorów kina oraz debiutantów filmowych z całego kraju. Wśród zaproszonych gości podczas każdej edycji znajdują się aktorzy znani z dużego i małego ekranu, m.in. Magdalena Cielecka, Robert Chyra, Kinga Preis, a także uznani reżyserzy i producenci filmowi. Organizatorami wydarzenia są Stowarzyszenie Filmowców Polskich oraz miasto Koszalin, a producentem – Centrum Kultury 105 w Koszalinie.

Głównymi punktami programu festiwalu są dwa konkursy dla młodych twórców, którzy zadebiutowali filmem krótko- lub pełnometrażowym. Za pełny metraż jury powoływane przez organizatora przyznaje główną nagrodę – Wielkiego Jantara, a także nagrody indywidualne dla poszczególnych współtwórców dzieł filmowych. W konkursie na krótki metraż przyznawane są trzy nagrody: dla filmu fabularnego, animowanego i dokumentalnego. W konkursach nie obowiązują ograniczenia wiekowe, mogą się do nich zgłaszać producenci i dystrybutorzy filmów, które powstały w roku poprzedzającym daną edycję festiwalu. Dokładne informacje na temat warunków udziału w konkursach dostępne są na stronie http://www.portalfilmowy.pl/wydarzenia,218,1,1.html.

Po każdej projekcji filmów konkursowych organizowane są dyskusje z udziałem widzów, twórców oraz krytyków filmowych pod hasłem Szczerość za szczerość. Ponadto w ramach festiwalu można wziąć udział w prezentacjach sprzętu filmowego, debatach branżowych, obejrzeć produkcje debiutantów z zagranicy, filmy członków jury, a także wziąć udział w wykładach i warsztatach, dotyczących różnych aspektów twórczości filmowej. Każdej edycji wydarzenia towarzyszą też koncerty. Do tej pory dla gości festiwalowych zagrali m.in. Anja Garbarek, Jimi Tenor, Myslovitz, Smolik oraz zespół Raz Dwa Trzy. Projekcje i imprezy odbywają się w kinie Alternatywa, kinie Kryterium, Galerii Bałtyckiej oraz teatrze Variete Muza. Udział w projekcjach konkursowych i imprezach towarzyszących jest bezpłatny.

Międzynarodowy Festiwal Filmów Dokumentalnych OFF CINEMA odbywa się w Poznaniu w drugiej połowie listopada. W 2013 roku miała miejsce 13. edycja festiwalu, którego organizatorem jest Centrum Kultury Zamek.

Wydarzenie ma charakter konkursowy – do udziału w festiwalu mogą zostać zgłoszone wszystkie filmy dokumentalne, powstałe nie wcześniej niż w roku poprzedzającym daną edycję festiwalu. Zgłoszenie do konkursu jest bezpłatne, a termin nadsyłania filmów upływa w połowie września. Najlepszym produkcjom jury festiwalowe przyznaje Złoty, Srebrny oraz Brązowy Zamek. Dokładny regulamin wraz z formularzem zgłoszeniowym dostępny jest na stronie http://www.offcinema.pl/REGULAMIN-2013,25.html.

W ramach festiwalu odbywa się też konferencja, poświęcona zagadnieniom sztuki filmowej. W programie imprezy znaleźć można również wykłady, warsztaty, panele dyskusyjne oraz pokazy pozakonkursowe (Poznańska Szkoła Dokumentu, filmy jurorów), które odbywają się w salach Centrum Kultury Zamek oraz kinie Muza. Na niektóre wydarzenia obowiązują bezpłatne wejściówki. Bilety na jeden blok konkursowy w 2013 roku kosztowały od 2 do 5 zł.