« Powrót

3. Jak założyć działalność gospodarczą – gdzie i od czego zacząć



Zakładanie działalności gospodarczej – zalety i wady

Można wskazać szereg zalet prowadzenia działalności gospodarczej. Przede wszystkim osoba, która decyduje się na założenie własnej działalności gospodarczej, pracuje wyłącznie dla siebie i na własny rachunek. Odpowiada tylko przed sobą, sama podejmuje decyzje zarówno co do rodzaju biznesu, jak i co do tego, gdzie i kiedy go prowadzić. Własna działalność oznacza samodzielne zarządzanie.

Z jednej strony jest to głównym walorem działalności, z drugiej jednak często staje się też jej główną wadą – osoby zakładające działalność muszą samodzielnie podejmować decyzje i nie mogą obciążyć innych osób odpowiedzialnością z tego tytułu.

Ponadto: samemu ustala się cele podejmowanych przedsięwzięć, czas pracy, zakres działalności, kontroluje się własny dochód, odpowiednio ograniczając lub zwiększając inwestycje, wyznacza się sobie samemu urlop w dowolnym terminie.

Innymi pozytywnymi aspektami prowadzenia działalności gospodarczej są także niskie koszty samego podjęcia działalności od strony formalnej – obecnie wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej jest bezpłatny. Oczywiście kwestią niezależną pozostaje znalezienie samych funduszy na rozpoczęcie prowadzenia biznesu.

Przy rozważaniu zalet i wad prowadzenia działalności należy także zauważyć, że nie jest to forma odpowiednia dla każdego. Są przecież osoby, które lepiej czują się, gdy nie muszą podejmować wiążących decyzji. Są również dziedziny, w których zakładanie działalności gospodarczej jest po prostu nieopłacalne –zostanie to omówione w dalszej części opracowania.

W porównaniu z pracą w ramach zatrudnienia na umowę o pracę wadą prowadzenia działalności gospodarczej jest również to, że prowadzący ją ponosi odpowiedzialność za wszystkie długi prowadzonego przedsiębiorstwa.

Oznacza to, że w wypadku niepowodzenia – na przykład gdy prowadzącemu działalność gospodarczą został udzielony kredyt obrotowy lub w wyniku działalności gospodarczej powstało zadłużenie u dostawców –przedsiębiorca odpowiada swoim prywatnym majątkiem – oszczędnościami, mieszkaniem czy też samochodem.

Kolejną wadą jest także to, że w ramach działalności trzeba liczyć się z tym, iż od początku należy ponosić jej koszty i, wszelkie ryzyka z nią związane, w tym dotyczące „niepewności dnia jutrzejszego”. Zainwestowanie w maszyny, reklamę czy też konieczność comiesięcznego płacenia składek z tytułu ubezpieczeń społecznych są w zasadzie niezależne od tego, czy przedsiębiorca osiągnie wystarczające dochody. Może również wcale ich nie osiągnąć. Tym samym staranne przemyślenie biznesplanu, ale także determinacja i obowiązkowość, są w wypadku zakładania własnej działalności gospodarczej nieodzowne.

ŹRÓDŁA PRAWA
Aktem, który ma podstawowe znaczenie dla zakładania działalności gospodarczej, jest ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jednolity Dz. U. 2013.672).

W art. 1 powołanej ustawy wskazano jej zakres przedmiotowy. Ustawa reguluje podejmowanie, wykonywanie oraz zakończenie działalności gospodarczej. Ustawa wskazuje także zadania organów administracji publicznej w tym zakresie.

Z kolei ustawodawca w art. 2 wskazał, co uznane zostaje za działalność gospodarczą. Definicja tego pojęcia wskazuje, że jest to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Warto wiedzieć, że ta definicja działalności gospodarczej nie jest jedyną, jaką znajdziemy w polskim systemie prawnym. Ustawodawca zdecydował, iż na potrzeby innych aktów prawnych rozumienie działalności gospodarczej będzie nieco inne. Takie definicje znaleźć można w ustawie z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. 2012.361, tekst jednolity z późn. zm.), ale także w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997 r. – ordynacji podatkowej (Dz.U. 2012.749, tekst jednolity z późn. zm.), ustawie z dnia 11 marca 1994 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2011.177.1054, tekst jednolity z późn. zm.) czy też w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. 2009.205.1585, tekst jednolity z późn. zm.).
Zważywszy jednak na podręcznikowy i przyjazny czytelnikowi charakter niniejszej publikacji, nie będziemy omawiać pozostałych definicji, tym bardziej że w orzecznictwie Sądu Najwyższego można znaleźć twierdzenie, iż w przepisie art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej zamieszczona jest definicja legalna działalności gospodarczej, co oznacza, iż powinna być ona traktowana jako powszechnie obowiązujące rozumienie tego pojęcia w polskim systemie prawnym, wiążące zarówno dla ustawodawcy, jak i organów wykonawczych oraz sądowniczych – postanowienie SN z dnia 2 lutego 2009 r. (V KK 330/08).

Pozostając w obrębie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, należy także odnieść się do definicji pojęcia „przedsiębiorca”. Na podstawie art. 4 powołanej wyżej ustawy przedsiębiorcą jest każdy podmiot, który według obowiązujących przepisów prawa posiada status osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, a jednocześnie prowadzi we własnym imieniu zarobkową działalność wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową oraz prowadzi działalność polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż, jak również działalność zawodową, wykonywaną w sposób zorganizowany i ciągły. Tym samym zgodnie z ustawą każdy podmiot, który organizuje swoje czynności, aby osiągnąć zysk, i czyni to w omówionym powyżej zakresie w sposób niejednorazowy, będzie podlegał przepisom ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Warto wspomnieć, że osoba fizyczna może pozyskać status przedsiębiorcy wyłącznie wtedy, gdy posiada pełną zdolność do czynności prawnych w ujęciu art. 11 k.c., co oznacza, że jest osobą pełnoletnią i nie została ubezwłasnowolniona.

WPIS DO CENTRALNEJ EWIDENCJI I INFORMACJI O DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ

Aby rozpocząć działalność gospodarczą, należy dokonać rejestracji działalności w odpowiednim organie administracji publicznej. Zaledwie kilka lat temu rejestracja działalności gospodarczej mogła być uznana za trudną i żmudną procedurę. Wiązała się bowiem nie tylko z wizytą w urzędzie gminy w celu wpisu w ewidencji działalności gospodarczej, ale też należało się udać do urzędu statystycznego, a następnie skarbowego oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. We wszystkich tych jednostkach należało wypełnić odpowiednie formularze.

Założenie działalności gospodarczej od strony formalnej jest dzisiaj o wiele prostsze. Stało się to możliwe dzięki wprowadzonej powszechnie polityce „jednego okienka”. Założenie działalności wymaga teraz wypełnienia jednego formularza CEIDG-1, który wystarcza za kilka poprzednio wypełnianych.

Powyższe można uczynić zarówno osobiście w urzędzie gminy, jak i za pośrednictwem Internetu, poprzez zgłoszenie wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Rejestracja w urzędzie gminy
Rejestracja może zostać dokonana osobiście we właściwym urzędzie gminy w wersji papierowej. Urząd gminy zobowiązany jest w terminie jednego dnia roboczego do przekształcenia złożonego w wersji papierowej wniosku na wersję elektroniczną.

Rejestracja przez Internet
Jak już zaznaczono, rejestracja działalności może być dokonana również przez Internet. Wypełnienie wniosku CEIDG-1 następuje wówczas na stronie internetowej www.ceidg.gov.pl.

Po wypełnieniu wniosku system informatyczny prześle informację o dokonaniu rejestracji lub o ewentualnych błędach, które przyszły przedsiębiorca zobowiązany jest usunąć.

Przy rejestracji przez Internet należy jednak pamiętać, że w tym wypadku konieczne jest posiadanie bezpiecznego podpisu elektronicznego lub „profilu zaufanego”.
Profil zaufany to metoda potwierdzania tożsamości w elektronicznych kontaktach z administracją. Jest on odpowiednikiem bezpiecznego podpisu elektronicznego, weryfikowanego certyfikatem kwalifikowanym. Podstawową zaletą w porównaniu z bezpiecznym podpisem elektronicznym jest to, że profil zaufany jest w pełni bezpłatny. Wykorzystując go, obywatel może drogą elektroniczną nie tylko dokonać rejestracji działalności gospodarczej, ale także załatwić inne sprawy administracyjne (np. wnoszenie podań, odwołań, skarg) bez konieczności osobistego udania się do urzędu.

Dokonanie rejestracji następuje na stronie internetowej www.epuap.gov.pl. Po otrzymaniu kodów autoryzacji konieczna jest jedna wizyta we właściwym urzędzie wojewódzkim, w celu aktywacji profilu.

Taki wniosek informujący o rejestracji przedsiębiorcy jest następnie przesyłany przez Centralną Ewidencję i Informację o Działalności Gospodarczej do Urzędu Skarbowego, Głównego Urzędu Statystycznego oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Wypełnianie wniosku CEIDG-1 – uwagi techniczne
Wypełnianie wniosku do CEIDG jest czynnością stosunkowo łatwą. W ramach niniejszej publikacji poczynione zostaną jedynie uwagi do rubryk we wniosku, które mogą sprawić przyszłemu przedsiębiorcy kłopoty.

Rubryka 01
Ponieważ formularz CEIDG-1 jest ujednolicony dla wszystkich czynności związanych z prowadzoną działalnością, w powyższej części wniosku należy wskazać, czego dotyczy wpis. W wypadku zakładania działalności gospodarczej znakiem x należy wskazać nr 1 – wniosek o wpis do CEIDG.

Rubryka 02
Tę rubrykę wypełnia jednostka przyjmująca formularz, dlatego należy pozostawić ją pustą.

Rubryka 03
W tej rubryce należy podać dane przedsiębiorcy, takie jak: płeć, rodzaj dokumentu tożsamości wraz z jego serią i numerem, numer PESEL, NIP, REGON (jeśli osoba nie posiada któregoś z wymienionych dokumentów, winna zaznaczyć odpowiednie pole).
Ponadto w tej części wniosku należy podać swoje imię (lub imiona) i nazwisko, w tym nazwisko rodowe, imię matki i ojca, miejsce i datę urodzenia oraz obywatelstwo – w wypadku obywateli polskich konieczne jest zaznaczenie pola w pozycji 14.

Warto zwrócić uwagę na pole nr 15. W tym miejscu składający wniosek musi złożyć oświadczenie, czy w stosunku do niego nie został orzeczony zakaz prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie działalności wymienionej w składanym wniosku. Jeśli taki zakaz nie został orzeczony, należy zakreślić pole Tak, składam oświadczenie. Jeśli zakaz był orzeczony, należy zaznaczyć rubrykę Nie składam oświadczenia – jednakże w wypadku zaznaczenia tego kwadratu wniosek o wpis do rejestracji działalności gospodarczej nie zostanie rozpatrzony pozytywnie.

Rubryka 03.1 i 03.2.
Te rubryki wypełniane są przez osoby będące obywatelami państw spoza Unii Europejskiej albo Europejskiego Obszaru Gospodarczego.

Rubryka 04
W tym polu należy wskazać miejsce zamieszkania osoby rejestrującej działalność gospodarczą. Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego miejscem zamieszkania jest miejsce, gdzie osoba fizyczna przebywa z zamiarem stałego pobytu.

Rubryka 05
We wskazanej rubryce należy umieścić adres zameldowania. Można ją pozostawić niewypełnioną, jeśli adres zamieszkania jest identyczny z adresem zamieszkania wskazanym w rubryce nr 04. Jeśli osoba zakładająca działalność nie posiada adresu zameldowania, wówczas zobowiązana jest podać tę informację, zaznaczając odpowiednie pole w tej rubryce.

Rubryka 06 – Firma przedsiębiorcy
Tutaj należy umieścić nazwę firmy, pod którą będzie działał przedsiębiorca. W przypadku działalności zakładanej przez osobę fizyczną musi w niej być umieszczone imię i nazwisko tej osoby.

W rubryce „firma przedsiębiorcy” należy ujawnić imię i nazwisko wskazane w akcie stanu cywilnego. Jeśli osoba fizyczna posiada dwa nazwiska, oba muszą być zamieszczone w nazwie prowadzonej działalności. Autorzy przychylają się także do stwierdzenia, iż co do zasady należy przyjąć, że w wypadku posiadania wielu imion wszystkie, zgodnie z aktem stanu cywilnego, powinny być zamieszczone w firmie[1].

Ponadto firma może zawierać dodatkowe określenia. Mogą mieć one zarówno charakter fantazyjny, jak i wskazywać rodzaj prowadzonej działalności czy też region, w którym działalność jest prowadzona. Co szczególnie ważne, nazwa prowadzonej działalności nie może wprowadzać w błąd potencjalnych klientów przedsiębiorcy ani zawierać pewnych określeń, które są zastrzeżone ustawowo dla określonych rodzajów podmiotów.

Przykładowo tylko określone w prawie bankowym instytucje, spełniające ściśle określone wymogi, mogą używać nazwy „bank”. Nie tylko prawo bankowe, lecz także inne ustawy zastrzegają wyłączność na używanie pewnych nazw na rzecz określonych podmiotów (np. „zakład ubezpieczeń”, ale także „fundusz inwestycyjny”, „giełda”, „poczta”).

Rubryka 06.1 – Przewidywana liczba pracujących
W tym polu wskazuje się potencjalną liczbę osób, które będą pracowały w ramach prowadzonej działalności. Należy pamiętać, żeosobą pracującą jest również przedsiębiorca, więc należy w tym miejscu wpisać co najmniej liczbę 1. Należy do niej dodać planowaną liczbę pracowników, niezależnie od formy zatrudnienia.

Rubryka 06.2 – Przewidywana liczba zatrudnionych
Osobą zatrudnioną jest w tym przypadku pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę. Inna forma zatrudnienia (np. umowa o dzieło lub zlecenie) nie jest w tym miejscu wskazywana. Należy wpisać liczbę osób, które przyszły przedsiębiorca zamierza zatrudnić. Jeśli działalność będzie działalnością jednoosobową, to wpisuje się cyfrę 0.

Rubryka 06.3 – Rodzaje prowadzonej działalności
W tej części formularza trzeba określić działalność, jaką przedsiębiorca zamierza prowadzić, poprzez wskazanie kodów PKD. Interpretacji i konkretyzacji pojęć odnoszących się do przedmiotu działalności gospodarczej należy dokonywać na podstawie przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 20 stycznia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) (Dz. U. Nr 33, poz. 289 z późn. zm.).

Przy zastosowaniu PKD możliwe jest dokonanie podziału całej działalności gospodarczej na części odpowiednio określone symbolami literowymi i liczbowymi oraz nazwami. PKD wspomaga identyfikację podejmowanej i wykonywanej działalności gospodarczej i umiejscowienie jej we właściwej kategorii (rodzaju) tej działalności.

Polska Klasyfikacja Działalności jest pięciopoziomowa, z dodatkowym poziomem pośrednim dla niektórych sekcji działalności. Poziom pierwszy, czyli sekcja, dzieli całą działalność na 17 rodzajów czynności według ogólnego podziału pracy. Poziom ten został oznaczony kodem jednoliterowym. Poziom pośredni – podsekcja – występuje w sekcjach obejmujących działalność przemysłową i jest oznaczony kodem dwuliterowym. Drugi poziom (dział) wskazuje na 60 rodzajów działalności obejmujących czynności mające podobne cechy. Ten poziom oznaczony jest trzycyfrowym kodem numerycznym. Poziom trzeci (grupa) obejmuje 224 rodzaje działalności wyodrębnione z punktu widzenia procesu produkcyjnego, przeznaczenia produkcji bądź charakteru usługi lub charakteru odbiorcy usługi. Oznacza się go kodem trzycyfrowym. Czwarty poziom (klasa) zawiera 520 rodzajów działalności, podzielonych ze względu na specjalizację procesu produkcyjnego lub działalności usługowej. Poziom ten oznaczony jest kodem czterocyfrowym. Ostatni, piąty poziom obejmuje 683 rodzaje działalności występujące we wszystkich klasach. Poziom ten oznaczony został pięcioznakowym kodem alfanumerycznym, w ramach którego cztery znaki-cyfry oznaczają klasę, a piąty znak-litera wyróżnia podklasy. Jeżeli podklasa odpowiada swoim zakresem klasie, oznaczona jest literą Z.

Zestawienie kodów można znaleźć w każdym urzędzie gminy, w którym dokonywana jest rejestracja, a także na stronie internetowej www.stat.gov.pl.
Możliwe jest wpisanie dowolnej liczby rodzajów działalności. Jeśli rodzajów działalności będzie więcej niż dziewięć, wówczas pozostałe należy wpisać na formularzu CEIDG-RD. Należy także wskazać jako pierwszy rodzaj działalności, który przedsiębiorca przewiduje jako wiodący.

Rubryka 07
Przedsiębiorca ma możliwość wskazania skróconej nazwy swojego przedsiębiorstwa. Przykładowo – jeśli w nazwie znajduje się określenie prowadzonej działalności przy pomocy słów Przedsiębiorstwo Handlowo- Produkcyjno- Usługowe, w tej rubryce warto wpisać skrót PHPU.

Rubryka 08 – Data rozpoczęcia działalności
Przy wskazywaniu daty rozpoczęcia działalności należy pamiętać, że wskazana data nie może być wcześniejsza aniżeli dzień składania wniosku o wpis do CEIDG. Możliwe jest jednak wskazanie daty późniejszej.

Rubryka 09 – Dane do kontaktu
Przyszły przedsiębiorca może tutaj umieścić dane kontaktowe dotyczące prowadzonej przez niego działalności, takie jak numer telefonu, faks, e-mail czy strona www. Podanie tych danych jest dobrowolne. Wpisując dane kontaktowe, należy być świadomym, iż będą one później powszechnie dostępne na stronie internetowej www.ceidg.gov.pl.

Rubryka 10 – Główne miejsce prowadzenia działalności
W polu 10.1 przyszły przedsiębiorca wskazuje główne miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Jeśli adres prowadzenia działalności gospodarczej będzie tożsamy z miejscem zamieszkania wskazanym w rubryce 04, wówczas pole można pozostawić puste. Ta sama uwaga dotyczy pola nr 10.2 (adres do korespondencji).
Warto zwrócić uwagę na pole nr 10 (opis nietypowego miejsca działalności) –dotyczy sytuacji, gdy działalność prowadzona jest w miejscu trudno dostępnym – np. w piwnicy czy też pod schodami – powyższe pole służy dookreśleniu tego miejsca.

Rubryka 11 – Dodatkowe miejsce wykonywania działalności
Jeśli przyszły przedsiębiorca zamierza prowadzić działalność w więcej niż jednym miejscu, winien je wskazać w omawianej rubryce. Jeśli miejsc prowadzenia działalności jest jednak więcej, wówczas należy wypełnić odpowiedni załącznik do formularza – CEIDG-MW.

Rubryka 12 – Data powstania obowiązku opłacania składek ZUS
W tym miejscu wskazuje się datę rozpoczęcia opłacania składek z tytułu ubezpieczenia społecznego. Data ta winna być tożsama z datą rozpoczęcia działalności gospodarczej wskazaną w rubryce 08.

Warto tu poczynić kilka uwag odnośnie do wysokości składek ubezpieczeniowych z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Osoba prowadząca działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym – emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu, ubezpieczeniu zdrowotnemu. Przedsiębiorca dobrowolnie (na swój wniosek) – ubezpieczeniu chorobowemu. Płatnikiem składek jest sam przedsiębiorca.

Jeżeli działalność gospodarcza prowadzona jest na podstawie przepisów o działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych, wówczas przedsiębiorca ma możliwość skorzystania z możliwości opłacania składki z tytułu ubezpieczeń społecznych na preferencyjnych warunkach. Z możliwości skorzystania z powyższego rozwiązania mogą skorzystać osoby, które nie prowadziły działalności pozarolniczej w okresie ostatnich 60 miesięcy, a także jeśli w ramach prowadzonej działalności nie będą wykonywane usługi na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym dana osoba wykonywała pracę w ramach stosunku pracy lub czynności wchodzące w zakres wykonywanej aktualnie prowadzonej działalności gospodarczej.

Prawo do możliwości skorzystania z preferencyjnych warunków przysługuje przedsiębiorcy przez okres 24 pełnych miesięcy kalendarzowych.

Warto pamiętać, że powyższe 24 miesiące liczy się od pierwszego pełnego miesiąca prowadzenia działalności. Dlatego korzystnym rozwiązaniem jest, aby jako pierwszy dzień rozpoczęcia działalności gospodarczej nie wpisywać pierwszego dnia miesiąca, lecz np. drugi. W takim wypadku zyskuje się praktycznie dodatkowo jeden miesiąc preferencyjnej składki z tytułu ubezpieczenia społecznego.

Rubryka 13 – Dane dla potrzeb KRUS
Ta rubryka wypełniana jest jedynie przez osoby posiadające status rolników, którzy zakładają działalność gospodarczą i chcą być ubezpieczeni w systemie ubezpieczeń dla rolników.

Rubryka od 14 do 16 – Zawieszenie, wznowienie i zaprzestanie prowadzenia działalności gospodarczej
Przy zakładaniu działalności gospodarczej powyższych rubryk nie wypełnia się, zostawia się je puste.

Rubryka 17 – Informacja dotycząca naczelników urzędów skarbowych
Przy prowadzeniu działalności gospodarczej przedsiębiorca będzie zobowiązany opłacać podatki. Trzeba jednak wskazać, że w wypadku podatku dochodowego właściwy będzie urząd skarbowy w miejscu zamieszkania podatnika. Jednakże w wypadku płacenia podatku od towarów i usług (VAT) podatek będzie opłacany w urzędzie właściwym ze względu na miejsce wykonywania działalności. Tym samym jeśli siedziba przedsiębiorcy mieści się w innym miejscu aniżeli miejsce zamieszkania osoby prowadzącej działalność gospodarczą, może okazać się, iż deklaracje dotyczące poszczególnych podatków będą składane w różnych urzędach skarbowych.

Rubryka 18 – Forma opodatkowania
Zakładający działalność gospodarczą ma możliwość wyboru jednej spośród kilku form sposobu rozliczania się z urzędem skarbowym z tytułu osiąganych dochodów. Powyższe formy to:
a)rozliczenie według zasad ogólnych;
b)podatek liniowy;
c)ryczałt ewidencjonowany;
d)karta podatkowa.
Ze względu na tematykę niniejszej publikacji szersze omówienie wyboru jednej spośród wskazanych form nie jest możliwe. Czyniąc uwagi co do kwestii technicznych, warto wiedzieć, że w wypadku wyboru karty podatkowej konieczne będzie dołączenie przez przedsiębiorcę wniosku o opodatkowanie w formie karty podatkowej w postaci formularza PIT 16.
Należy także podkreślić, że dokonany wybór, co do formy opodatkowania, obowiązuje przez cały dany rok kalendarzowy. Dotyczy to także danego roku kalendarzowego, w którym rozpoczynana jest działalność gospodarcza. Zmiany formy opodatkowania można dokonać do 20 stycznia roku, w którym ma obowiązywać wybrana forma opodatkowania.

Rubryka 19 – Forma wpłaty zaliczki
Omawianą rubrykę uzupełniają przedsiębiorcy, którzy wybrali w rubryce 18 jako sposób rozliczeń – księgę przychodów i rozchodów. W takim wypadku muszą oni wskazać sposób płacenia zaliczki. Zaliczka na podatek dochodowy na konto urzędu skarbowego może być wpłacana: co miesiąc, co kwartał (tę opcję mogą wybrać małe przedsiębiorstwa lub osoby zakładające działalność gospodarczą) lub jednorazowo – tzw. w sposób uproszczony.
Od 2007 r. nie istnieje już obowiązek składania deklaracji podatkowej. Wystarczy jedynie wpłacić odpowiednio wyliczoną kwotę podatku. Dokumentację przedsiębiorca zobowiązany jest przechowywać dla celów kontrolnych.

Rubryka 20 – Rodzaj prowadzonej dokumentacji rachunkowej
Przyszły przedsiębiorca w chwili składania wniosku musi również dokonać wyboru, jak będzie prowadzona dokumentacja rachunkowa. Ma możliwość wyboru jednej z następujących opcji:
1.Księgi rachunkowe – zwane również „pełną księgowością” – wybór tej formy dokumentacji dotyczy podmiotów zobowiązanych do jej prowadzenia na podstawie treści ustawy o rachunkowości.
2.Podatkowa księga przychodów i rozchodów – wymagana przy wyborze opodatkowania na zasadach ogólnych.
3.Inne ewidencje – ten kwadrat należy zaznaczyć, jeśli jako forma opodatkowania został wybrany ryczałt od przychodów ewidencjonowanych.
4.Nie jestprowadzona – to okienko zaznaczają przedsiębiorcy, którzy zdecydowali się na rozliczanie w formie karty podatkowej.

Rubryka 21 – Dane podmiotu prowadzącego dokumentację rachunkową wnioskodawcy
Należy zaznaczyć, że wybór biura księgowego, które ewentualnie poprowadzi dokumentację rachunkową przedsiębiorstwa, jest sprawą indywidualną i dobrowolną dla każdego przedsiębiorcy.
Zatem jeśli na początku przedsiębiorca nie zamierza powierzać prowadzenia dokumentacji rachunkowej biuru rachunkowemu i zamierza prowadzić ją sam, wówczas tę rubrykę pozostawia się pustą.

Rubryka 22 – Miejsce przechowywania dokumentów
W tym miejscu należy wpisać adres, pod którym przechowywana jest dokumentacja przedsiębiorstwa. Jeśli adres jest tożsamy z jednym z wcześniej podanych, należy zaznaczyć odpowiedni kwadrat.

Rubryki 23–26
Te pola wypełniane są w wypadku, jeśli przedsiębiorca prowadzi zakład pracy chronionej (rubryka 23), zagraniczne przedsiębiorstwo drobnej wytwórczości (rubryka 24) lub prowadzi działalność wyłącznie w formie spółki cywilnej (25 i 26). Jeśli przyszły przedsiębiorca nie spełnia żadnej z wymienionych przesłanek, wówczas pozostawia te pola puste.

Rubryka 27 – Informacja o małżeńskiej wspólności majątkowej
Jeśli przyszły przedsiębiorca pozostaje w związku małżeńskim, w tym miejscu zobowiązany jest podać, czy łączy go ze swym współmałżonkiem małżeńska wspólność majątkowa. Jeśli podczas prowadzenia działalności gospodarczej ta wspólność ustaje, wówczas powyższą informację należy zgłosić w CEIDG poprzez wypełnienie pola nr 2 w rubryce nr 27.

Warto wspomnieć, że z chwilą zawarcia małżeństwa zgodnie z art. 31 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego powstaje z mocy prawa między małżonkami majątkowa wspólność małżeńska. Powyższe rozwiązanie może zostać wyłączone mocą umowy majątkowej, popularnie zwanej „intercyzą” zawartą w formie aktu notarialnego. Podstawą wspólnej odpowiedzialności współmałżonka wobec przedsiębiorcy za zaciągnięte zobowiązania przez jednego z nich są przepisy Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Jeżeli małżonek zaciągnął zobowiązanie za zgodą drugiego małżonka, wierzyciel może żądać zaspokojenia także z majątku wspólnego małżonków.

Jeżeli jednak małżonek zaciągnął zobowiązanie bez zgody drugiego małżonka albo zobowiązanie jednego z małżonków nie wynika z czynności prawnej, wierzyciel może żądać zaspokojenia z majątku osobistego dłużnika, z wynagrodzenia za pracę lub dochodów uzyskanych przez dłużnika z innej działalności zarobkowej. Tym samym w wypadku prowadzenia działalności gospodarczej przez jednego z małżonków majątek wspólny małżonków nie jest wyłączony z egzekucji.

W chwili rozpoczynania działalności gospodarczej warto zastanowić się, czy zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej i wprowadzenie pomiędzy małżonkami rozdzielności majątkowej nie byłoby rozwiązaniem godnym uwagi. Rozwiązanie takie pozwala bowiem w przypadku prowadzenia przez którekolwiek z małżonków działalności gospodarczej na szybkie i samodzielne podejmowanie przez niego decyzji gospodarczych, przy jednoczesnym ograniczeniu jego odpowiedzialności majątkowej z tytułu prowadzonej działalności do jego majątku osobistego.

Rubryka 28 – Dane identyfikacyjne rachunków bankowych wnioskodawcy
W tym miejscu przedsiębiorca zobowiązany jest wskazać rachunek firmowy i dobrowolnie rachunek prywatny.

Rachunek bankowy wydaje się nieodzownym elementem prowadzenia działalności gospodarczej. W zasadzie każdy przedsiębiorca – choćby ze względu na wprowadzenie tej formy przyjmowania płatności – rachunek zakłada. Nie oznacza to jednak, że istnieje przymus rozliczeń za pomocą rachunku bankowego.

Przedsiębiorca ma prawo dokonywać rozliczeń w dowolnej formie, a także założyć konto w dowolnym wybranym przez siebie banku. Istnieje tu wyjątek. Obowiązek posiadania rachunku bankowego, a dokładniej dokonywania rozliczeń za pomocą rachunku bankowego, został nałożony na przedsiębiorców mocą ustawy o swobodzie działalności gospodarczej.

Przedsiębiorca zobowiązany jest do stosowania rachunku bankowego w każdym wypadku, gdy stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca i jednocześnie jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15 000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji. Koniecznie należy zaznaczyć, że wartość transakcji oznacza pełną kwotę tej transakcji, nawet jeśli strony uzgodnią, iż będzie ona płacona w ratach.

Warto tutaj poczynić kilka uwag odnośnie do wyboru samego rachunku bankowego. Osoba fizyczna zakładająca działalność gospodarczą może korzystać ze swojego rachunku prywatnego. Wówczas jednak opłata z tytułu prowadzenia tego rachunku nie może zostać zaliczona do kosztów uzyskania przychodu z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę.

Jeśli zaś przedsiębiorca zdecyduje się na założenie konta firmowego, wszystkie opłaty z tytułu prowadzenia i obsługi konta bankowego będą mogły być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.

Rubryka 29 – Informacja o numerach identyfikacyjnych uzyskanych w innych krajach dla celów podatkowych lub ubezpieczeń społecznych

Rubryka 30 – Pełnomocnictwo
Jeśli przedsiębiorca udzielił innej osobie pełnomocnictwa do dokonywania czynności związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą i chce, by ta okoliczność została ujawniona we wpisie do CEIDG, wówczas w tej rubryce zobowiązany jest te dane umieścić.

Rubryka 31 – Dołączone dokumenty
W tym miejscu należy podać rodzaj oraz liczbę poszczególnych załączników składanych wraz z wnioskiem. Oprócz wypełnienia wniosku CEIDG-1 w odpowiednich wypadkach powstaje konieczność wypełnienia załączników. Te dokumenty wypełnia się tylko w wypadku zaistnienia określonych okoliczności. Wśród załączników należy wymienić:
a)CEIDG-RB – informacja o posiadanych przez przedsiębiorcę rachunkach bankowych – powyższy dokument wypełnia się tylko wówczas, jeśli nie starczy miejsca na wskazanie wszystkich rachunków firmowych posiadanych przez przedsiębiorcę;
b)CEIDG-RD – wskazanie rodzaju wykonywanej przez przedsiębiorcę działalności, dokument należy wypełnić, jeśli w formularzu CEIDG-1 nie starczy miejsca na wymienienie wszystkich rodzajów działalności wykonywanej przez przedsiębiorcę;
c)CEIDG-MW – powyższy załącznik należy wypełnić, jeśli działalność gospodarcza będzie wykonywana w więcej niż jednym miejscu;
d)CEIDG-SC – ten załącznik należy wypełnić, jeśli przedsiębiorcą jest wspólnik istniejących więcej niż dwóch spółek cywilnych;
e)CEIDG-PN –dokument ten należy wypełnić, jeśli przedsiębiorca udzielił więcej niż jednej osobie pełnomocnictwa do dokonywania czynności związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą i chce, by ta okoliczność została ujawniona we wpisie do CEIDG.

POZOSTAŁE ZGŁOSZENIA
Ostatnim elementem po wypełnieniu formularza jest złożenie podpisu lub w wypadku wypełnienia na stronie internetowej przedsiębiorca musi dokonać autoryzacji za pomocą jednego z wyżej opisanych sposobów. Po dokonaniu tych czynności przedsiębiorca zobowiązany jest jednak powiadomić o rozpoczęciu działalności w pozostałych urzędach:

a)urząd skarbowy
Zasadniczo urząd skarbowy otrzymuje informację o zarejestrowaniu działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę za pośrednictwem Centralnej Ewidencji Działalności i Informacji Gospodarczej. Jednakże przedsiębiorca, który zamierza być podatnikiem podatku od towarów i usług (VAT), zobowiązany jest samodzielnie dodatkowo dokonać takiego zgłoszenia we właściwym ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej urzędzie skarbowym.

b)Zakład Ubezpieczeń Społecznych
W ramach wypełniania wniosku do Centralnej Ewidencji Działalności i Informacji Gospodarczej Zakład Ubezpieczeń Społecznych zostaje poinformowany o nowym przedsiębiorcy jako o płatniku składek. Jednakże na przedsiębiorcy ciąży obowiązek zgłoszenia się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jako osoby ubezpieczonej. Powyższe należy dokonać poprzez wypełnienie formularza ZUS ZUA.

c)Państwowa Inspekcja Sanitarna
Zasadniczo konieczność zgłoszenia prowadzenia działalności gospodarczej do właściwego miejscowo oddziału Państwowej Inspekcji Sanitarnej spoczywa na przedsiębiorcach prowadzących działalność związaną z obrotem żywnością. Na podstawie art. 63 ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia podmioty działające na rynku spożywczym lub na rynku materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością zobowiązane są złożyć wniosek o wpis do rejestru zakładów produkujących lub wprowadzających do obrotu żywność albo o zatwierdzenie zakładu i o wpis do wymienionego rejestru.

Niektóre rodzaje działalności również wymagają wpisu do omawianego rejestru, lecz bez konieczności równoczesnego uzyskiwania zatwierdzenia inspektora sanitarnego. Chodzi tu m.in. o gospodarstwa agroturystyczne, apteki, sklepy zielarskie, przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w sprzedaży żywności „na odległość” (sprzedaży wysyłkowej), w tym sprzedaży przez Internet.

Pozostałe przedsiębiorstwa nie mają obowiązku zgłaszania prowadzonej działalności do Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

d)Państwowa Inspekcja Pracy
Dawniej, na podstawie przepisów Kodeksu pracy, przedsiębiorca miał obowiązek zgłosić swoją działalność do właściwego inspektoratu pracy w terminie 30 dni od daty zatrudnienia pierwszego pracownika na podstawie umowy o pracę. Obecnie taki obowiązek nie ciąży już jednak na pracodawcy.

Uwagi dodatkowe – pieczątka firmowa
Nierzadko po dokonaniu wpisu do CEIDG zakładający działalność gospodarczą kieruje pierwsze kroki do punktu usługowego zajmującego się przygotowywaniem pieczątek. Warto jednak wiedzieć, że z punktu widzenia prawa przedsiębiorca nie ma obowiązku takowej pieczątki posiadać. Żaden przepis prawny – i to zarówno wynikający z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, jak też innych ustaw – nie nakłada na przedsiębiorcę takiego obowiązku. Oznacza to, że żaden organ administracji publicznej nie może wymagać od jakiegokolwiek przedsiębiorcy legitymowania się takową pieczątką.
Posiadanie pieczątki jest jednak praktyczne, a w sytuacjach biznesowych wręcz niezbędne.

Wiele instytucji niebędących organami administracji, np. banki, podmioty ubezpieczeniowe czy też usługowe, wymaga wszak pieczątki. Większość banków, przy zakładaniu rachunku firmowego i korzystaniu z niego oraz w komunikacji pisemnej z przedsiębiorcą, wymaga pieczęci.

Osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą, decydująca się na posługiwanie pieczątką firmową, powinna na niej umieścić następujące dane: nazwę firmy zgodną z wpisem CEIDG, imię i nazwisko przedsiębiorcy, dane adresowe siedziby firmy oraz Numer Identyfikacji Podatkowej (NIP).

Jeśli chodzi o kwestię podawania numeru REGON, to obowiązek podawania powyższej informacji w treści pieczątki został zniesiony. Uchyliła ten obowiązek nowelizacja ustawy o statystyce publicznej z 2007 r. Oprócz powyższych informacji obowiązkowych wiele firm decyduje się zamieścić na pieczątce dodatkowe informacje w postaci numeru telefonu, adresu mailowego czy strony internetowej.
Przypisy
Bibliografia
Źródła internetowe:
1.www.ceidg.gov.pl – strona Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej;
2.www.firma.gov.pl – strona umożliwiająca rejestrację firmy przez Internet;
3.www.epuap.gov.pl – elektroniczna platforma usług administracji publicznej, strona, za pomocą której można pozyskać „profil zaufany”;
4.www.stat.gov.pl –portal informacyjny Głównego Urzędu Statystycznego;
5.www.pip.gov.pl –strona Państwowej Inspekcji Pracy;
6.www.zus.pl –serwis Zakładu Ubezpieczeń Społecznych;
7.www.mg.gov.pl – strona internetowa Ministerstwa Gospodarki;
8.www.mf.gov.pl - strona internetowa Ministerstwa Finansów;
9.www.gofin.pl – portal księgowo-podatkowy;
10. www.isap.sejm.gov.pl – internetowa baza aktów prawnych.