Gdy konieczne jest skorzystanie z poręczenia warto zastanowić się, gdzie należy się udać celem otrzymania pomocy.
Istnieje wiele instytucji, które służą pomocy w udzieleniu poręczenia. Są to zarówno banki, jak i fundacje i instytucje administracji publicznej. Artykuł ma na celu przybliżenie tych podmiotów wraz z określeniem warunków, jakie należy spełnić ubiegając się o poręczenie.
Poręczenia i gwarancje udzielane przez Skarb Państwa.
Skarb Państwa może udzielać gwarancji i poręczeń, jeżeli dotyczą następujących działań:
• wykonania zobowiązań wynikających z wyemitowanych obligacji,
• spłaty kredytów,
• wykonania zobowiązań wynikających z transakcji zabezpieczających przed ryzykiem związanym ze zmianą stóp procentowych lub ryzykiem kursowym (walutowym), a także związanych z poręczonym lub gwarantowanym przez Skarb Państwa kredytem lub emisją obligacji.
Skarb Państwa może również udzielać poręczeń wypłaty odszkodowania za zniszczone, uszkodzone lub skradzione eksponaty wystawowe. Udzielane są one w ramach limitu określanego każdego roku w ustawie budżetowej.
Przepisy regulujące problematykę poręczeń i gwarancji udzielanych przez Skarb Państwa zawarte są w Ustawie z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. 2012, poz. 657 oraz 2013, poz. 198).
Dysponentami gwarancji i poręczeń w imieniu Skarbu Państwa są:
1. Bank Gospodarstwa Krajowego, który może udzielić poręczenia lub gwarancji od 10 000 000 do 30 000 000 euro. Muszą być jednak spełnione następujące warunki:
• gwarancja lub poręczenie są udzielane za wynagrodzeniem porównywalnym z wynagrodzeniem oferowanym na rynku;
• gwarancja lub poręczenie są udzielane do wysokości 60% pozostającej do spłaty kwoty zobowiązania objętego poręczeniem lub gwarancją wraz z 60% należnych odsetek od tej kwoty i innych kosztów bezpośrednio związanych z tym zobowiązaniem.
2. Minister Finansów udziela gwarancji lub poręczenia w granicach kwoty stanowiącej równowartość od 10 000 000 do 30 000 000 euro, w przypadku gdy nie są spełnione warunki, o których mowa w pkt 1.
3. Rada Ministrów udziela gwarancji lub poręczenia, jeżeli kwota poręczona lub gwarantowana przekracza równowartość 30 000 000 euro.
Wyżej wymienione kwoty poręczeń lub gwarancji są uwarunkowane:
• wysokością pozostającej do spłaty raty kredytu,
• charakterem inwestycji, np. jeżeli realizowane jest inwestycja o szczególnym znaczeniu dla obronności kraju lub gospodarki narodowej.
Ustawowo Rada Ministrów lub Minister Finansów mogą udzielić gwarancji lub poręczenia do wysokości 50% kwoty kredytu pozostającej do spłaty wraz z 50% odsetek od kwoty kredytu oraz innych kosztów bezpośrednio z nim związanych.
Istotne jest, że Rada Ministrów może udzielić gwarancji lub poręczenia do wysokości wyższej niż określona wcześniej, jeżeli kredyt lub środki pochodzące z emisji obligacji przeznaczone będą na finansowanie przedsięwzięć inwestycyjnych szczególnie istotnych dla gospodarki narodowej, obronności i bezpieczeństwa.
Inwestycje mogą zostać objęte poręczeniem, jeżeli przyznany na nie zostanie kredyt lub środki pochodzące z obligacji i zostaną one poznaczone na przedsięwzięcia gospodarcze takie jak:
• rozwój lub utrzymanie przedsięwzięć infrastrukturalnych,
• zwiększenie eksportu dóbr i usług,
• ochronę środowiska,
• wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych będących wynikiem badań naukowych lub prac rozwojowych,
• tworzenie nowych miejsc pracy związanych z daną inwestycją w ramach pomocy regionalnej,
• restrukturyzację przedsiębiorstw.
Inne przypadki udzielania poręczeń lub gwarancji dotyczą sytuacji, gdy środki pochodzące z przeznaczonego na nie kredytu lub z emisji obligacji będą przeznaczone na:
• zakupy materiałów lub wyrobów gotowych przeznaczonych na realizację przedsięwzięć, które polegają na wykonaniu dóbr inwestycyjnych na eksport, o wartości kontraktowej powyżej 10 000 000 euro;
• zwiększenie środków dostępnych w funduszach utworzonych w Banku Gospodarstwa Krajowego, jeżeli środki przeznaczone na spłatę kredytu pochodzą ze źródeł innych niż budżet państwa, z wyłączeniem środków budżetu państwa, które zostały wydatkowane na dopłaty do kredytu objętego preferencyjnym oprocentowaniem;
• utworzenie przez banki linii kredytowych służących m.in:
o finansowaniu przedsięwzięć inwestycyjnych mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców oraz jednostek samorządu terytorialnego,
o współfinansowaniu programów lub projektów w ramach programów pomocowych pochodzących z Unii Europejskiej,
o spłaty objętego już gwarancją Skarbu Państwa lub poręczeniem, zobowiązania wraz z odsetkami i innymi kosztami bezpośrednio związanymi z tym zobowiązaniem,
o wsparcia eksportu towarów i usług w ramach realizacji programów rządowych.
Dodatkowo na wniosek Ministra Kultury i Ochrony Dziedzictwa Narodowego Rada Ministrów może udzielać nierezydentom w imieniu Skarbu Państwa poręczeń wypłaty odszkodowania z tytułu zniszczenia, uszkodzenia lub kradzieży nieubezpieczonych eksponatów, których właścicielami lub uprawnionymi posiadaczami są te osoby, jeżeli eksponaty te składają się na wystawę artystyczną organizowaną w Rzeczypospolitej Polskiej, a ich łączna wartość przekracza równowartość 500 000 euro. Poręczenie takie jest udzielane na wniosek organizatora wystawy.
Zasady udzielania poręczeń i gwarancji Skarbu Państwa.
Powyższe gwarancje i poręczenia Skarbu Państwa, za wyjątkiem poręczeń wypłat odszkodowań za zniszczone, uszkodzone lub skradzione eksponaty wystawowe, udzielane mogą być na następujących zasadach:
• poręczenie lub gwarancję podmioty mogą otrzymać bez względu na formę prawną oraz strukturę własności;
• wnioskowana kwota poręczenia lub gwarancji Skarbu Państwa powinna przekraczać 10 000 000 euro, przy czym w zależności od tego do kogo zwracamy się o udzielenie poręczenia lub gwarancji:
o w przypadku ubiegania się o poręczenie lub gwarancję udzielaną przez BGK w imieniu i na rachunek Skarbu Państwa, wniosek należy kierować do BGK,
o w przypadku ubiegania się o poręczenie/gwarancję udzielane przez Ministra Finansów lub Radę Ministrów, wniosek o udzielenie takiego poręczenia/gwarancji należy kierować do Ministra Finansów;
• poręczenia i gwarancje mogą być udzielane po dokonaniu analizy ryzyka wypłat przez Skarb Państwa z tytułu udzielanych poręczeń i gwarancji;
• poręczenia i gwarancje mogą być udzielane pod warunkiem, iż z analizy złożonego wniosku o udzielenie poręczenia lub gwarancji wynika zdolność podmiotu do spłaty zobowiązań objętych poręczeniem lub gwarancją;
• poręczenia i gwarancje są terminowe i udzielane do kwoty z góry oznaczonej; Rada Ministrów, na wniosek Ministra Finansów, może odstąpić od tego wymogu w przypadku poręczenia lub gwarancji udzielanych międzynarodowej instytucji finansowej, której Rzeczpospolita Polska jest członkiem lub z którą podpisała umowę o współpracy;
• skuteczność udzielonego poręczenia lub gwarancji jest uzależniona od wniesienia opłaty prowizyjnej;
• warunkiem udzielenia poręczenia lub gwarancji jest ustanowienie przez dłużnika zabezpieczenia na rzecz Skarbu Państwa na wypadek roszczeń wynikających z tytułu wykonania obowiązków poręczyciela lub gwaranta;
• obowiązuje zasada podziału ryzyka: poręczenia i gwarancje mogą być udzielane do wysokości 50% pozostającej do spłaty kwoty kredytu objętego poręczeniem lub gwarancją wraz z 50% należnych odsetek od tej kwoty i innych kosztów bezpośrednio związanych z tym kredytem (60% w przypadku poręczeń i gwarancji udzielanych przez BGK w imieniu i na rachunek Skarbu Państwa) lub 50% zobowiązań wynikających z emisji obligacji (60% w przypadku poręczeń i gwarancji udzielanych przez BGK w imieniu i na rachunek Skarbu Państwa). Wyjątkowo, w przypadku przedsięwzięcia o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej, bezpieczeństwa lub obronności państwa, Rada Ministrów może udzielić poręczenia lub gwarancji do wartości wyższej niż 50%.
Bardzo ważnym jest, aby poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa oraz państwowych osób prawnych uwzględniały przepisy o pomocy publicznej.
Postępowanie odnośnie do wierzytelności Skarbu Państwa z tytułu wykonania umowy poręczenia lub gwarancji.
Obowiązuje zasada, że minister właściwy do spraw finansów publicznych wykonuje zobowiązania z tytułu udzielonych przez Skarb Państwa poręczeń i gwarancji. To znaczy, że ma on obowiązek dochodzenia wypłaconych kwot od podmiotu, za którego zobowiązania udzielone zostało poręczenie lub gwarancja. W razie zaistniałej konieczności, może w celu egzekucji ww. wierzytelności wystawić tytuł wykonawczy.
Działania te reguluje Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 17 lutego 2004 r. w sprawie warunków i trybu sprzedaży wierzytelności Skarbu Państwa z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji, zamiany tych wierzytelności na akcje (udziały), rozłożenia ich spłaty na raty oraz umorzenia wierzytelności w całości lub w części (Dz. U. Nr 26, poz. 230, z późn. zm.).
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może:
• sprzedać wierzytelność, przy czym sprzedaż wierzytelności następuje w drodze przetargu lub rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia. Sprzedaż wierzytelności nie może być dokonana na rzecz dłużnika lub podmiotu związanego z dłużnikiem stosunkiem zależności albo dominacji w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości;
• dokonać zamiany wierzytelności, w całości lub w części, na akcje (udziały) w spółce dłużnika. Zamiana wierzytelności na akcje (udziały) może nastąpić, w ramach restrukturyzacji dłużnika, w przypadku spełnienia przez niego określonych w rozporządzeniu warunków. Należy do nich m.in. konieczność spłaty na rzecz Skarbu Państwa co najmniej 50% sumy wszystkich dokonanych przez Skarb Państwa za tego dłużnika płatności z tytułu poręczenia lub gwarancji, gdy sytuacja finansowo-ekonomiczna dłużnika czy też prowadzenie przedsiębiorstwa o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej lub w regionie zagrożonym wysokim bezrobociem wskazuje na brak możliwości spłaty istniejącej kwoty wierzytelności, a zamiana wierzytelności na akcje (udziały) umożliwi dłużnikowi odzyskanie długookresowej zdolności do konkurowania na rynku;
• rozłożyć spłatę wierzytelności na raty – w drodze umowy z dłużnikiem i w ramach jego restrukturyzacji oraz po spełnieniu przez dłużnika określonych w rozporządzeniu warunków (np. niemożność dokonania przez dłużnika jednorazowej spłaty wierzytelności, dokonanie przez dłużnika na rzecz Skarbu Państwa co najmniej 20% sumy wszystkich dokonanych przez Skarb Państwa za tego dłużnika płatności z tytułu udzielonego poręczenia lub gwarancji);
• w ściśle określonych przypadkach wierzytelność umorzyć w całości lub w części (np. gdy postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne). Umorzenia takiego można dokonać, jeżeli jego warunki spełnione są wobec wszystkich zobowiązanych. Rozporządzenie określa także przypadki, kiedy umorzenie wierzytelności przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych wymaga zgody Rady Ministrów (np. gdy z okoliczności sprawy wynika, że nie jest możliwe odzyskanie wierzytelności w trakcie toczącego się postępowania likwidacyjnego dłużnika, czy w przypadku umarzania wierzytelności w części nie większej niż 50% kwoty tej wierzytelności, jeżeli jej dochodzenie w pełnej wysokości doprowadziłoby do likwidacji albo upadłości przedsiębiorstwa o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej).
Gdy czynności takie jak zamiana wierzytelności na akcje (udziały), rozłożenie spłaty wierzytelności na raty, czy umorzenie wierzytelności stanowią pomoc publiczną, mogą one zostać dokonane wyłącznie zgodnie z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej.
Na Ministra Finansów nałożono ustawą o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne, obowiązek wykonywania czynności zmierzających do odzyskania kwot z tytułu wykonania poręczenia lub gwarancji. Celem skutecznej realizacji prowadzona jest bieżąca współpraca i korespondencja z różnymi organami. W tym celu nawiązany jest stały kontakt z sądami (np. z sądem wieczystoksięgowym w przypadku nieruchomości obciążonych hipoteką na rzecz Skarbu Państwa), z syndykiem (np. w przypadku postępowań upadłościowych obejmujących likwidację majątku dłużnika), z komornikiem (np. w przypadku egzekucji wierzytelności z nieruchomości poprzez jej licytację), czy z Naczelnikiem Urzędu Skarbowego (np. w przypadku egzekucji wierzytelności z rachunku bankowego dłużnika czy monitoringu stanu faktycznego i prawnego toczącego się postępowania upadłościowego).
Poręczenia i gwarancje udzielane przez Bank Gospodarstwa Krajowego.
Bank Gospodarstwa Krajowego może udzielać, we własnym imieniu i na własny rachunek, poręczeń lub gwarancji w ramach rządowych programów społeczno-gospodarczych oraz programów samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego.
Istotne z punktu widzenia przedsiębiorców jest to, że 19 maja 2009 r. przez Radę Ministrów został przyjęty program rządowy Wspieranie przedsiębiorczości z wykorzystaniem poręczeń i gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego (zmiany programu zostały przyjęte przez Radę Ministrów 25 listopada 2011 r. oraz 14 lutego 2013 r.).
Głównym celem programu i podejmowanych w jego ramach działań jest ułatwienie , zwłaszcza mikroprzedsiębiorcom, małym i średnim przedsiębiorcom, dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania za pośrednictwem rozpoznawalnego systemu poręczeń i gwarancji, działającego zgodnie z obowiązującymi standardami.
Założone cele programu są realizowane w szczególności przez następujące instrumenty:
• PLP – portfelowa linia poręczeniowa, polegająca na udzielaniu bankom poręczeń portfela kredytowego obejmującego nowe kredyty obrotowe i inwestycyjne dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorców, z wyłączeniem kredytów na inwestycje kapitałowe lub na spłatę zadłużenia z tytułu innego kredytu;
• PLG – portfelowa linia gwarancyjna, polegająca na udzielaniu bankom gwarancji spłaty kredytów obrotowych, postawionych do dyspozycji mikro-, małych i średnich przedsiębiorców, aby zapewnić im większą dostępność do kredytu w celu zachowania płynności i ciągłości prowadzonej działalności;
• PLD – poręczenia lub gwarancje BGK w formie pomocy publicznej lub pomocy de minimis, w tym portfelowa linia gwarancyjna de minimis polegająca na udzielaniu bankom gwarancji portfela kredytowego obejmującego kredyty obrotowe dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorców w ramach pomocy de minimis;
• indywidualne poręczenia lub gwarancje Banku Gospodarstwa Krajowego, polegające w szczególności na udzielaniu poręczeń lub gwarancji spłaty kredytów inwestycyjnych i obrotowych;
• reporęczenia, polegające na udzielaniu poręczeń przez BGK na rzecz funduszy poręczeniowych w celu zabezpieczenia spłaty zobowiązań wynikających z poręczeń za zobowiązania mikro-, małych i średnich przedsiębiorców;
• inwestycje kapitałowe w fundusze poręczeniowe, polegające na obejmowaniu lub nabywaniu przez BGK akcji lub udziałów regionalnych i lokalnych funduszy oraz uczestniczeniu w ich współtworzeniu w celu zapewnienia rozwoju systemu poręczeniowego, wzmocnienia jego bazy kapitałowej oraz stworzenia dogodnych warunków dostępu do jego instrumentów, a także wdrożenia jednolitych standardów działalności funduszy poręczeniowych;
• poręczenia kredytów studenckich, polegające na udzielaniu przez BGK poręczeń w ramach funkcjonującej linii poręczeniowej dotyczącej zabezpieczenia kredytów studenckich udzielanych w rozumieniu ustawy z 17 lipca 1998 r. o pożyczkach i kredytach studenckich (Dz. U. Nr 108, poz. 685, z późn. zm.).
Istotne jest, aby poręczenia i gwarancje udzielane przez BGK na podstawie ww. programu spełniały warunki zawarte w Obwieszczeniu Komisji w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa w formie gwarancji (Dz. Urz. UE C 155/02 z 20 czerwca 2008 r., s. 10) tak, aby nie stanowiły one pomocy publicznej, jednocześnie w przypadku ustanowienia programu pomocy publicznej lub pomocy de minimis, poręczenia i gwarancje udzielane przez BGK na podstawie ww. programu powinny spełniać warunki przewidziane dla takiej pomocy.
Za priorytetowe produkty uznaje się portfelowe linie poręczeniowe oraz portfelowe linie gwarancyjne.
W celu realizacji programów rządowych polegających na udzielaniu przez BGK pomocy publicznej lub pomocy de minimis, Minister Finansów przekazuje BGK środki na pokrycie kosztów i wydatków związanych z udzielaniem poręczeń i gwarancji, w tym wypłat z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji, a także uwzględniając konieczność pokrycia ryzyka związanego z realizacją programów rządowych Minister Finansów przekazuje środki na zwiększenie funduszu statutowego BGK.
Powyższy program skierowany jest w szczególności do mikro-, małych i średnich przedsiębiorców, za zobowiązania których udzielane są poręczenia i gwarancje BGK.
Ponadto, beneficjentem programu są również lokalne i regionalne fundusze poręczeniowe poprzez udzielanie przez BGK reporęczeń i współporęczanie części kredytów oraz poprzez to, iż mogą one uzyskać wsparcie kapitałowe BGK.
Poręczenia i gwarancje udzielane przez niektóre osoby prawne.
Poręczeń i gwarancji mogą na mocy posiadanych uprawnień w zakresie prowadzonej przez nie działalności gospodarczej lub powierzonych im zadań publicznych następujące instytucje lub organizacje:
1. państwowe osoby prawne utworzone w drodze ustawy,
2. spółki handlowe, w których akcje (udziały) stanowiące własność Skarbu Państwa przekraczają połowę kapitału zakładowego,
3. spółdzielnie, w których wartość udziałów stanowiących własność Skarbu Państwa przekracza połowę funduszu udziałowego,
4. osoby prawne, w których akcje (udziały) stanowiące własność Skarbu Państwa lub podmiotów, o których mowa w punktach 1–3, przekraczają połowę kapitału zakładowego lub funduszu udziałowego,
5. fundacje, w których fundatorami są osoby prawne, o których mowa w punktach 1–3.
Wyżej wymienione osoby prawne co do zasady mogą udzielać poręczeń lub gwarancji do wysokości nie wyższej niż 60% wartości kapitałów (funduszy) własnych z zastrzeżeniem, że wysokość poręczenia lub gwarancji udzielanych za zobowiązania określonego podmiotu nie może przekroczyć 20% wartości tych kapitałów (funduszy). Poręczenia i gwarancje są udzielane na z góry określony termin i udzielane do kwoty dokładnie oznaczonej.
Niezbędnym warunkiem udzielenia poręczenia lub gwarancji jest ustanowienie przez podmiot, za który udzielone zostaje poręczenie bądź gwarancja, zabezpieczenia na wypadek roszczeń wynikających z tytułu wykonania obowiązków poręczyciela lub gwaranta.
Na osoby prawne, które udzieliły poręczenia lub gwarancji, minister właściwy do spraw finansów publicznych nałożył obowiązek opracowywania półrocznych informacji o udzielonych poręczeniach i gwarancjach, określonych w art. 34 ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne.
Aby uzyskać poręczenie/gwarancję, klient składa w banku kredytującym wniosek o udzielenie poręczenia/gwarancji. Wniosek można złożyć w jednym z następujących banków:
1. Alior Bank S.A.,
2. Bank BPH S.A.,
3. Bank BGŻ S.A.,
4. Bank Millennium S.A.,
5. Bank Ochrony Środowiska S.A.,
6. Bank Pekao S.A.,
7. Bank Pocztowy S.A.,
8. Bank PKO BP S.A.,
9. Bank Polskiej Spółdzielczości S.A.,
10. Bank Spółdzielczy w Jastrzębiu Zdroju,
11. Bank Zachodni WBK S.A.,
12. BRE Bank SA,
13. DNB Nord Polska S.A.,
14. Fortis Bank Polska S.A.,
15. DZ Bank Polska S.A.,
16. Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A.,
17. HSBC Bank Polska S.A.,
18. ING Bank Śląski S.A.,
19. Krakowski Bank Spółdzielczy,
20. Kredyt Bank S.A.,
21. Mazowiecki Bank Regionalny S.A.,
22. Raiffeisen Bank Polska S.A.,
23. West LB Bank Polska S.A.
Fundusze poręczeniowe.
Jako wsparcie dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw przygotowano wsparcie instytucjonalne w postaci Krajowego Systemu Usług (KSU). Został on powołany na mocy § 6 ust. 1 pkt 8 ustawy o utworzeniu PARP. Krajowy System Usług to rejestr podmiotów, które zapewniają należyte świadczenie usług doradczych, szkoleniowych, informacyjnych lub finansowych mikro-, małym i średnim przedsiębiorcom oraz osobom podejmującym działalność gospodarczą.
Jedną z istotnych form pomocy działających w ramach KSU są fundusze poręczeniowe. Są to ośrodki, które oferują poręczenia kredytowe dla osób prowadzących działalność gospodarczą.
Fundusz poręczeniowy kieruje swoje usługi do przedsiębiorców chcących pozyskać zewnętrzne środki na założenie bądź rozwój działalności gospodarczej, od których instytucja finansująca wymaga wiarygodnego poręczenia kredytowego.
Fundusze poręczeniowe współpracujące z KSU mają w swojej ofercie poręczenia m.in.:
• kredytów,
• pożyczek,
• wadiów przetargowych.
Każdy z funduszy poręczeń kredytowych współpracujących z KSU działa w oparciu o Standard Usług, który jest wspólny dla wszystkich współpracujących z KSU funduszy poręczeniowych i gwarantuje najwyższą, ujednoliconą jakość usług. KSU prowadzi także oceny ratingowe funduszy poręczeniowych, co może pomóc przedsiębiorcy przy ich wyborze.
Zgodnie z informacjami zawartymi na stronie oferta skierowana jest do[1]: mikro, małych i średnich Przedsiębiorców, zarejestrowanych, posiadających siedzibę lub prowadzących działalność gospodarczą na terenie województwa łódzkiego. (…) W ramach Funduszu Poręczeń Kredytowych poręczane są kredyty inwestycyjne lub obrotowe, przeznaczone wyłącznie na prowadzenie i rozwój działalności gospodarczej, w szczególności na:
a) finansowanie inwestycji polegających m.in. na zakupie, budowie lub modernizacji obiektów produkcyjno-usługowo-handlowych,
b) tworzenie nowych miejsc pracy,
c) wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych,
d) zakup wyposażenia w maszyny, urządzenia, aparaty, w tym także zakup środków transportu bezpośrednio związanych z celem realizowanego przedsięwzięcia,
e) oraz inne cele gospodarcze przyczyniające się do rozwoju MŚP.
Podkreślić należy, że jeżeli poręczyciel, który dysponuje środkami publicznymi przeznaczonymi na ten cel, tzn. pochodzącymi ze źródeł, a warunki udzielenia gwarancji odbiegają od rynkowych, to takie poręcznie może być uznane za formę pomocy publicznej (w rozumieniu art. 87.1. TWE). Takie działanie musi być notyfikowane do Komisji Europejskiej w przewidzianej procedurze. By obejść przepisy pomocy publicznej możliwe jest przeprowadzenie testu prywatnego inwestora, lecz jest to procedura ryzykowna i niejednoznaczna. W uzasadnionych przypadkach pomoc publiczna może obejmować całą wartość danego instrumentu poręczanego wraz z kosztami tego poręczenia. Pomoc publiczna występuje w szczególności, gdy korzysta się z poręczeń pochodzących z funduszy poręczeniowych notyfikowanych w KSU, środków Banku Gospodarstwa Krajowego i pozostających w gestii Rady Ministrów.
Istnieje wiele instytucji, które służą pomocy w udzieleniu poręczenia. Są to zarówno banki, jak i fundacje i instytucje administracji publicznej. Artykuł ma na celu przybliżenie tych podmiotów wraz z określeniem warunków, jakie należy spełnić ubiegając się o poręczenie.
Poręczenia i gwarancje udzielane przez Skarb Państwa.
Skarb Państwa może udzielać gwarancji i poręczeń, jeżeli dotyczą następujących działań:
• wykonania zobowiązań wynikających z wyemitowanych obligacji,
• spłaty kredytów,
• wykonania zobowiązań wynikających z transakcji zabezpieczających przed ryzykiem związanym ze zmianą stóp procentowych lub ryzykiem kursowym (walutowym), a także związanych z poręczonym lub gwarantowanym przez Skarb Państwa kredytem lub emisją obligacji.
Skarb Państwa może również udzielać poręczeń wypłaty odszkodowania za zniszczone, uszkodzone lub skradzione eksponaty wystawowe. Udzielane są one w ramach limitu określanego każdego roku w ustawie budżetowej.
Przepisy regulujące problematykę poręczeń i gwarancji udzielanych przez Skarb Państwa zawarte są w Ustawie z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. 2012, poz. 657 oraz 2013, poz. 198).
Dysponentami gwarancji i poręczeń w imieniu Skarbu Państwa są:
1. Bank Gospodarstwa Krajowego, który może udzielić poręczenia lub gwarancji od 10 000 000 do 30 000 000 euro. Muszą być jednak spełnione następujące warunki:
• gwarancja lub poręczenie są udzielane za wynagrodzeniem porównywalnym z wynagrodzeniem oferowanym na rynku;
• gwarancja lub poręczenie są udzielane do wysokości 60% pozostającej do spłaty kwoty zobowiązania objętego poręczeniem lub gwarancją wraz z 60% należnych odsetek od tej kwoty i innych kosztów bezpośrednio związanych z tym zobowiązaniem.
2. Minister Finansów udziela gwarancji lub poręczenia w granicach kwoty stanowiącej równowartość od 10 000 000 do 30 000 000 euro, w przypadku gdy nie są spełnione warunki, o których mowa w pkt 1.
3. Rada Ministrów udziela gwarancji lub poręczenia, jeżeli kwota poręczona lub gwarantowana przekracza równowartość 30 000 000 euro.
Wyżej wymienione kwoty poręczeń lub gwarancji są uwarunkowane:
• wysokością pozostającej do spłaty raty kredytu,
• charakterem inwestycji, np. jeżeli realizowane jest inwestycja o szczególnym znaczeniu dla obronności kraju lub gospodarki narodowej.
Ustawowo Rada Ministrów lub Minister Finansów mogą udzielić gwarancji lub poręczenia do wysokości 50% kwoty kredytu pozostającej do spłaty wraz z 50% odsetek od kwoty kredytu oraz innych kosztów bezpośrednio z nim związanych.
Istotne jest, że Rada Ministrów może udzielić gwarancji lub poręczenia do wysokości wyższej niż określona wcześniej, jeżeli kredyt lub środki pochodzące z emisji obligacji przeznaczone będą na finansowanie przedsięwzięć inwestycyjnych szczególnie istotnych dla gospodarki narodowej, obronności i bezpieczeństwa.
Inwestycje mogą zostać objęte poręczeniem, jeżeli przyznany na nie zostanie kredyt lub środki pochodzące z obligacji i zostaną one poznaczone na przedsięwzięcia gospodarcze takie jak:
• rozwój lub utrzymanie przedsięwzięć infrastrukturalnych,
• zwiększenie eksportu dóbr i usług,
• ochronę środowiska,
• wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych będących wynikiem badań naukowych lub prac rozwojowych,
• tworzenie nowych miejsc pracy związanych z daną inwestycją w ramach pomocy regionalnej,
• restrukturyzację przedsiębiorstw.
Inne przypadki udzielania poręczeń lub gwarancji dotyczą sytuacji, gdy środki pochodzące z przeznaczonego na nie kredytu lub z emisji obligacji będą przeznaczone na:
• zakupy materiałów lub wyrobów gotowych przeznaczonych na realizację przedsięwzięć, które polegają na wykonaniu dóbr inwestycyjnych na eksport, o wartości kontraktowej powyżej 10 000 000 euro;
• zwiększenie środków dostępnych w funduszach utworzonych w Banku Gospodarstwa Krajowego, jeżeli środki przeznaczone na spłatę kredytu pochodzą ze źródeł innych niż budżet państwa, z wyłączeniem środków budżetu państwa, które zostały wydatkowane na dopłaty do kredytu objętego preferencyjnym oprocentowaniem;
• utworzenie przez banki linii kredytowych służących m.in:
o finansowaniu przedsięwzięć inwestycyjnych mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców oraz jednostek samorządu terytorialnego,
o współfinansowaniu programów lub projektów w ramach programów pomocowych pochodzących z Unii Europejskiej,
o spłaty objętego już gwarancją Skarbu Państwa lub poręczeniem, zobowiązania wraz z odsetkami i innymi kosztami bezpośrednio związanymi z tym zobowiązaniem,
o wsparcia eksportu towarów i usług w ramach realizacji programów rządowych.
Dodatkowo na wniosek Ministra Kultury i Ochrony Dziedzictwa Narodowego Rada Ministrów może udzielać nierezydentom w imieniu Skarbu Państwa poręczeń wypłaty odszkodowania z tytułu zniszczenia, uszkodzenia lub kradzieży nieubezpieczonych eksponatów, których właścicielami lub uprawnionymi posiadaczami są te osoby, jeżeli eksponaty te składają się na wystawę artystyczną organizowaną w Rzeczypospolitej Polskiej, a ich łączna wartość przekracza równowartość 500 000 euro. Poręczenie takie jest udzielane na wniosek organizatora wystawy.
Zasady udzielania poręczeń i gwarancji Skarbu Państwa.
Powyższe gwarancje i poręczenia Skarbu Państwa, za wyjątkiem poręczeń wypłat odszkodowań za zniszczone, uszkodzone lub skradzione eksponaty wystawowe, udzielane mogą być na następujących zasadach:
• poręczenie lub gwarancję podmioty mogą otrzymać bez względu na formę prawną oraz strukturę własności;
• wnioskowana kwota poręczenia lub gwarancji Skarbu Państwa powinna przekraczać 10 000 000 euro, przy czym w zależności od tego do kogo zwracamy się o udzielenie poręczenia lub gwarancji:
o w przypadku ubiegania się o poręczenie lub gwarancję udzielaną przez BGK w imieniu i na rachunek Skarbu Państwa, wniosek należy kierować do BGK,
o w przypadku ubiegania się o poręczenie/gwarancję udzielane przez Ministra Finansów lub Radę Ministrów, wniosek o udzielenie takiego poręczenia/gwarancji należy kierować do Ministra Finansów;
• poręczenia i gwarancje mogą być udzielane po dokonaniu analizy ryzyka wypłat przez Skarb Państwa z tytułu udzielanych poręczeń i gwarancji;
• poręczenia i gwarancje mogą być udzielane pod warunkiem, iż z analizy złożonego wniosku o udzielenie poręczenia lub gwarancji wynika zdolność podmiotu do spłaty zobowiązań objętych poręczeniem lub gwarancją;
• poręczenia i gwarancje są terminowe i udzielane do kwoty z góry oznaczonej; Rada Ministrów, na wniosek Ministra Finansów, może odstąpić od tego wymogu w przypadku poręczenia lub gwarancji udzielanych międzynarodowej instytucji finansowej, której Rzeczpospolita Polska jest członkiem lub z którą podpisała umowę o współpracy;
• skuteczność udzielonego poręczenia lub gwarancji jest uzależniona od wniesienia opłaty prowizyjnej;
• warunkiem udzielenia poręczenia lub gwarancji jest ustanowienie przez dłużnika zabezpieczenia na rzecz Skarbu Państwa na wypadek roszczeń wynikających z tytułu wykonania obowiązków poręczyciela lub gwaranta;
• obowiązuje zasada podziału ryzyka: poręczenia i gwarancje mogą być udzielane do wysokości 50% pozostającej do spłaty kwoty kredytu objętego poręczeniem lub gwarancją wraz z 50% należnych odsetek od tej kwoty i innych kosztów bezpośrednio związanych z tym kredytem (60% w przypadku poręczeń i gwarancji udzielanych przez BGK w imieniu i na rachunek Skarbu Państwa) lub 50% zobowiązań wynikających z emisji obligacji (60% w przypadku poręczeń i gwarancji udzielanych przez BGK w imieniu i na rachunek Skarbu Państwa). Wyjątkowo, w przypadku przedsięwzięcia o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej, bezpieczeństwa lub obronności państwa, Rada Ministrów może udzielić poręczenia lub gwarancji do wartości wyższej niż 50%.
Bardzo ważnym jest, aby poręczenia i gwarancje Skarbu Państwa oraz państwowych osób prawnych uwzględniały przepisy o pomocy publicznej.
Postępowanie odnośnie do wierzytelności Skarbu Państwa z tytułu wykonania umowy poręczenia lub gwarancji.
Obowiązuje zasada, że minister właściwy do spraw finansów publicznych wykonuje zobowiązania z tytułu udzielonych przez Skarb Państwa poręczeń i gwarancji. To znaczy, że ma on obowiązek dochodzenia wypłaconych kwot od podmiotu, za którego zobowiązania udzielone zostało poręczenie lub gwarancja. W razie zaistniałej konieczności, może w celu egzekucji ww. wierzytelności wystawić tytuł wykonawczy.
Działania te reguluje Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 17 lutego 2004 r. w sprawie warunków i trybu sprzedaży wierzytelności Skarbu Państwa z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji, zamiany tych wierzytelności na akcje (udziały), rozłożenia ich spłaty na raty oraz umorzenia wierzytelności w całości lub w części (Dz. U. Nr 26, poz. 230, z późn. zm.).
Minister właściwy do spraw finansów publicznych może:
• sprzedać wierzytelność, przy czym sprzedaż wierzytelności następuje w drodze przetargu lub rokowań podjętych na podstawie publicznego zaproszenia. Sprzedaż wierzytelności nie może być dokonana na rzecz dłużnika lub podmiotu związanego z dłużnikiem stosunkiem zależności albo dominacji w rozumieniu przepisów ustawy o rachunkowości;
• dokonać zamiany wierzytelności, w całości lub w części, na akcje (udziały) w spółce dłużnika. Zamiana wierzytelności na akcje (udziały) może nastąpić, w ramach restrukturyzacji dłużnika, w przypadku spełnienia przez niego określonych w rozporządzeniu warunków. Należy do nich m.in. konieczność spłaty na rzecz Skarbu Państwa co najmniej 50% sumy wszystkich dokonanych przez Skarb Państwa za tego dłużnika płatności z tytułu poręczenia lub gwarancji, gdy sytuacja finansowo-ekonomiczna dłużnika czy też prowadzenie przedsiębiorstwa o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej lub w regionie zagrożonym wysokim bezrobociem wskazuje na brak możliwości spłaty istniejącej kwoty wierzytelności, a zamiana wierzytelności na akcje (udziały) umożliwi dłużnikowi odzyskanie długookresowej zdolności do konkurowania na rynku;
• rozłożyć spłatę wierzytelności na raty – w drodze umowy z dłużnikiem i w ramach jego restrukturyzacji oraz po spełnieniu przez dłużnika określonych w rozporządzeniu warunków (np. niemożność dokonania przez dłużnika jednorazowej spłaty wierzytelności, dokonanie przez dłużnika na rzecz Skarbu Państwa co najmniej 20% sumy wszystkich dokonanych przez Skarb Państwa za tego dłużnika płatności z tytułu udzielonego poręczenia lub gwarancji);
• w ściśle określonych przypadkach wierzytelność umorzyć w całości lub w części (np. gdy postępowanie egzekucyjne okazało się bezskuteczne). Umorzenia takiego można dokonać, jeżeli jego warunki spełnione są wobec wszystkich zobowiązanych. Rozporządzenie określa także przypadki, kiedy umorzenie wierzytelności przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych wymaga zgody Rady Ministrów (np. gdy z okoliczności sprawy wynika, że nie jest możliwe odzyskanie wierzytelności w trakcie toczącego się postępowania likwidacyjnego dłużnika, czy w przypadku umarzania wierzytelności w części nie większej niż 50% kwoty tej wierzytelności, jeżeli jej dochodzenie w pełnej wysokości doprowadziłoby do likwidacji albo upadłości przedsiębiorstwa o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej).
Gdy czynności takie jak zamiana wierzytelności na akcje (udziały), rozłożenie spłaty wierzytelności na raty, czy umorzenie wierzytelności stanowią pomoc publiczną, mogą one zostać dokonane wyłącznie zgodnie z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej.
Na Ministra Finansów nałożono ustawą o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne, obowiązek wykonywania czynności zmierzających do odzyskania kwot z tytułu wykonania poręczenia lub gwarancji. Celem skutecznej realizacji prowadzona jest bieżąca współpraca i korespondencja z różnymi organami. W tym celu nawiązany jest stały kontakt z sądami (np. z sądem wieczystoksięgowym w przypadku nieruchomości obciążonych hipoteką na rzecz Skarbu Państwa), z syndykiem (np. w przypadku postępowań upadłościowych obejmujących likwidację majątku dłużnika), z komornikiem (np. w przypadku egzekucji wierzytelności z nieruchomości poprzez jej licytację), czy z Naczelnikiem Urzędu Skarbowego (np. w przypadku egzekucji wierzytelności z rachunku bankowego dłużnika czy monitoringu stanu faktycznego i prawnego toczącego się postępowania upadłościowego).
Poręczenia i gwarancje udzielane przez Bank Gospodarstwa Krajowego.
Bank Gospodarstwa Krajowego może udzielać, we własnym imieniu i na własny rachunek, poręczeń lub gwarancji w ramach rządowych programów społeczno-gospodarczych oraz programów samorządności lokalnej i rozwoju regionalnego.
Istotne z punktu widzenia przedsiębiorców jest to, że 19 maja 2009 r. przez Radę Ministrów został przyjęty program rządowy Wspieranie przedsiębiorczości z wykorzystaniem poręczeń i gwarancji Banku Gospodarstwa Krajowego (zmiany programu zostały przyjęte przez Radę Ministrów 25 listopada 2011 r. oraz 14 lutego 2013 r.).
Głównym celem programu i podejmowanych w jego ramach działań jest ułatwienie , zwłaszcza mikroprzedsiębiorcom, małym i średnim przedsiębiorcom, dostępu do zewnętrznych źródeł finansowania za pośrednictwem rozpoznawalnego systemu poręczeń i gwarancji, działającego zgodnie z obowiązującymi standardami.
Założone cele programu są realizowane w szczególności przez następujące instrumenty:
• PLP – portfelowa linia poręczeniowa, polegająca na udzielaniu bankom poręczeń portfela kredytowego obejmującego nowe kredyty obrotowe i inwestycyjne dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorców, z wyłączeniem kredytów na inwestycje kapitałowe lub na spłatę zadłużenia z tytułu innego kredytu;
• PLG – portfelowa linia gwarancyjna, polegająca na udzielaniu bankom gwarancji spłaty kredytów obrotowych, postawionych do dyspozycji mikro-, małych i średnich przedsiębiorców, aby zapewnić im większą dostępność do kredytu w celu zachowania płynności i ciągłości prowadzonej działalności;
• PLD – poręczenia lub gwarancje BGK w formie pomocy publicznej lub pomocy de minimis, w tym portfelowa linia gwarancyjna de minimis polegająca na udzielaniu bankom gwarancji portfela kredytowego obejmującego kredyty obrotowe dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorców w ramach pomocy de minimis;
• indywidualne poręczenia lub gwarancje Banku Gospodarstwa Krajowego, polegające w szczególności na udzielaniu poręczeń lub gwarancji spłaty kredytów inwestycyjnych i obrotowych;
• reporęczenia, polegające na udzielaniu poręczeń przez BGK na rzecz funduszy poręczeniowych w celu zabezpieczenia spłaty zobowiązań wynikających z poręczeń za zobowiązania mikro-, małych i średnich przedsiębiorców;
• inwestycje kapitałowe w fundusze poręczeniowe, polegające na obejmowaniu lub nabywaniu przez BGK akcji lub udziałów regionalnych i lokalnych funduszy oraz uczestniczeniu w ich współtworzeniu w celu zapewnienia rozwoju systemu poręczeniowego, wzmocnienia jego bazy kapitałowej oraz stworzenia dogodnych warunków dostępu do jego instrumentów, a także wdrożenia jednolitych standardów działalności funduszy poręczeniowych;
• poręczenia kredytów studenckich, polegające na udzielaniu przez BGK poręczeń w ramach funkcjonującej linii poręczeniowej dotyczącej zabezpieczenia kredytów studenckich udzielanych w rozumieniu ustawy z 17 lipca 1998 r. o pożyczkach i kredytach studenckich (Dz. U. Nr 108, poz. 685, z późn. zm.).
Istotne jest, aby poręczenia i gwarancje udzielane przez BGK na podstawie ww. programu spełniały warunki zawarte w Obwieszczeniu Komisji w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE do pomocy państwa w formie gwarancji (Dz. Urz. UE C 155/02 z 20 czerwca 2008 r., s. 10) tak, aby nie stanowiły one pomocy publicznej, jednocześnie w przypadku ustanowienia programu pomocy publicznej lub pomocy de minimis, poręczenia i gwarancje udzielane przez BGK na podstawie ww. programu powinny spełniać warunki przewidziane dla takiej pomocy.
Za priorytetowe produkty uznaje się portfelowe linie poręczeniowe oraz portfelowe linie gwarancyjne.
W celu realizacji programów rządowych polegających na udzielaniu przez BGK pomocy publicznej lub pomocy de minimis, Minister Finansów przekazuje BGK środki na pokrycie kosztów i wydatków związanych z udzielaniem poręczeń i gwarancji, w tym wypłat z tytułu udzielonych poręczeń i gwarancji, a także uwzględniając konieczność pokrycia ryzyka związanego z realizacją programów rządowych Minister Finansów przekazuje środki na zwiększenie funduszu statutowego BGK.
Powyższy program skierowany jest w szczególności do mikro-, małych i średnich przedsiębiorców, za zobowiązania których udzielane są poręczenia i gwarancje BGK.
Ponadto, beneficjentem programu są również lokalne i regionalne fundusze poręczeniowe poprzez udzielanie przez BGK reporęczeń i współporęczanie części kredytów oraz poprzez to, iż mogą one uzyskać wsparcie kapitałowe BGK.
Poręczenia i gwarancje udzielane przez niektóre osoby prawne.
Poręczeń i gwarancji mogą na mocy posiadanych uprawnień w zakresie prowadzonej przez nie działalności gospodarczej lub powierzonych im zadań publicznych następujące instytucje lub organizacje:
1. państwowe osoby prawne utworzone w drodze ustawy,
2. spółki handlowe, w których akcje (udziały) stanowiące własność Skarbu Państwa przekraczają połowę kapitału zakładowego,
3. spółdzielnie, w których wartość udziałów stanowiących własność Skarbu Państwa przekracza połowę funduszu udziałowego,
4. osoby prawne, w których akcje (udziały) stanowiące własność Skarbu Państwa lub podmiotów, o których mowa w punktach 1–3, przekraczają połowę kapitału zakładowego lub funduszu udziałowego,
5. fundacje, w których fundatorami są osoby prawne, o których mowa w punktach 1–3.
Wyżej wymienione osoby prawne co do zasady mogą udzielać poręczeń lub gwarancji do wysokości nie wyższej niż 60% wartości kapitałów (funduszy) własnych z zastrzeżeniem, że wysokość poręczenia lub gwarancji udzielanych za zobowiązania określonego podmiotu nie może przekroczyć 20% wartości tych kapitałów (funduszy). Poręczenia i gwarancje są udzielane na z góry określony termin i udzielane do kwoty dokładnie oznaczonej.
Niezbędnym warunkiem udzielenia poręczenia lub gwarancji jest ustanowienie przez podmiot, za który udzielone zostaje poręczenie bądź gwarancja, zabezpieczenia na wypadek roszczeń wynikających z tytułu wykonania obowiązków poręczyciela lub gwaranta.
Na osoby prawne, które udzieliły poręczenia lub gwarancji, minister właściwy do spraw finansów publicznych nałożył obowiązek opracowywania półrocznych informacji o udzielonych poręczeniach i gwarancjach, określonych w art. 34 ustawy o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne.
Aby uzyskać poręczenie/gwarancję, klient składa w banku kredytującym wniosek o udzielenie poręczenia/gwarancji. Wniosek można złożyć w jednym z następujących banków:
1. Alior Bank S.A.,
2. Bank BPH S.A.,
3. Bank BGŻ S.A.,
4. Bank Millennium S.A.,
5. Bank Ochrony Środowiska S.A.,
6. Bank Pekao S.A.,
7. Bank Pocztowy S.A.,
8. Bank PKO BP S.A.,
9. Bank Polskiej Spółdzielczości S.A.,
10. Bank Spółdzielczy w Jastrzębiu Zdroju,
11. Bank Zachodni WBK S.A.,
12. BRE Bank SA,
13. DNB Nord Polska S.A.,
14. Fortis Bank Polska S.A.,
15. DZ Bank Polska S.A.,
16. Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A.,
17. HSBC Bank Polska S.A.,
18. ING Bank Śląski S.A.,
19. Krakowski Bank Spółdzielczy,
20. Kredyt Bank S.A.,
21. Mazowiecki Bank Regionalny S.A.,
22. Raiffeisen Bank Polska S.A.,
23. West LB Bank Polska S.A.
Fundusze poręczeniowe.
Jako wsparcie dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw przygotowano wsparcie instytucjonalne w postaci Krajowego Systemu Usług (KSU). Został on powołany na mocy § 6 ust. 1 pkt 8 ustawy o utworzeniu PARP. Krajowy System Usług to rejestr podmiotów, które zapewniają należyte świadczenie usług doradczych, szkoleniowych, informacyjnych lub finansowych mikro-, małym i średnim przedsiębiorcom oraz osobom podejmującym działalność gospodarczą.
Jedną z istotnych form pomocy działających w ramach KSU są fundusze poręczeniowe. Są to ośrodki, które oferują poręczenia kredytowe dla osób prowadzących działalność gospodarczą.
Fundusz poręczeniowy kieruje swoje usługi do przedsiębiorców chcących pozyskać zewnętrzne środki na założenie bądź rozwój działalności gospodarczej, od których instytucja finansująca wymaga wiarygodnego poręczenia kredytowego.
Fundusze poręczeniowe współpracujące z KSU mają w swojej ofercie poręczenia m.in.:
• kredytów,
• pożyczek,
• wadiów przetargowych.
Każdy z funduszy poręczeń kredytowych współpracujących z KSU działa w oparciu o Standard Usług, który jest wspólny dla wszystkich współpracujących z KSU funduszy poręczeniowych i gwarantuje najwyższą, ujednoliconą jakość usług. KSU prowadzi także oceny ratingowe funduszy poręczeniowych, co może pomóc przedsiębiorcy przy ich wyborze.
Zgodnie z informacjami zawartymi na stronie oferta skierowana jest do[1]: mikro, małych i średnich Przedsiębiorców, zarejestrowanych, posiadających siedzibę lub prowadzących działalność gospodarczą na terenie województwa łódzkiego. (…) W ramach Funduszu Poręczeń Kredytowych poręczane są kredyty inwestycyjne lub obrotowe, przeznaczone wyłącznie na prowadzenie i rozwój działalności gospodarczej, w szczególności na:
a) finansowanie inwestycji polegających m.in. na zakupie, budowie lub modernizacji obiektów produkcyjno-usługowo-handlowych,
b) tworzenie nowych miejsc pracy,
c) wdrażanie nowych rozwiązań technicznych lub technologicznych,
d) zakup wyposażenia w maszyny, urządzenia, aparaty, w tym także zakup środków transportu bezpośrednio związanych z celem realizowanego przedsięwzięcia,
e) oraz inne cele gospodarcze przyczyniające się do rozwoju MŚP.
Podkreślić należy, że jeżeli poręczyciel, który dysponuje środkami publicznymi przeznaczonymi na ten cel, tzn. pochodzącymi ze źródeł, a warunki udzielenia gwarancji odbiegają od rynkowych, to takie poręcznie może być uznane za formę pomocy publicznej (w rozumieniu art. 87.1. TWE). Takie działanie musi być notyfikowane do Komisji Europejskiej w przewidzianej procedurze. By obejść przepisy pomocy publicznej możliwe jest przeprowadzenie testu prywatnego inwestora, lecz jest to procedura ryzykowna i niejednoznaczna. W uzasadnionych przypadkach pomoc publiczna może obejmować całą wartość danego instrumentu poręczanego wraz z kosztami tego poręczenia. Pomoc publiczna występuje w szczególności, gdy korzysta się z poręczeń pochodzących z funduszy poręczeniowych notyfikowanych w KSU, środków Banku Gospodarstwa Krajowego i pozostających w gestii Rady Ministrów.
Przypisy
Bibliografia
1. B. Andrzejuk, Gwarancje bankowe i ubezpieczeniowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2012.
2. M. Bączyk, Poręczenie w świetle przepisów prawa bankowego z 1997 r., „Prawo Bankowe” 1998.
3. M. Dietrich, Gwarancja bankowa sposobem zabezpieczenia wierzytelności bankowych, „Monitor Prawniczy” 1999.
4. L. Gromadzki, Gwarancyjne sposoby zabezpieczeń bankowych, Warszawa 2001.
5. I. Heropolitańska, E. Jagodzińska-Serafin, J. Kruglak, St. Ryżewska, Kredyty, pożyczki i gwarancje bankowe, Twigger S.A., Warszawa 2000.
6. M. Król, Charakter prawny, rodzaje i funkcje gwarancji bankowych, „Prawo Spółek” 1997.
7. J. Koleśnik, Zabezpieczenia w bankowości – aspekty prawne i wymogi regulacyjne, Wolters Kluwer, Warszawa 2008.
8. J. Mojak, Przelew wierzytelności w polskim prawie cywilnym, Wydawnictwo UMCS, Lublin 1990.
9. J. Mojak, Zastaw na wierzytelnościach, „Rejent” nr 10, 1994.
10. J. Mojak, Obrót wierzytelnościami, LexisNexis, Lublin 1995.
11. J. Mojak, A. Jakubecki, E. Niezbecka, Prawne zabezpieczenie wierzytelności bankowych, Kraków 2000.
12. J. Namitkiewicz, Zagadnienie „przeniesienia własności na zabezpieczenie" na gruncie prawa polskiego, „Przegląd Notarialny” 1948.
13. K. Oplustil, Poręczenie wekslowe, Warszawa 2012.
14. A. Ohanowicz, J. Górski, Zobowiązania. Część szczególna, Warszawa – Poznań 1964.
15. M. Pyziak-Szafnicka, Gwarancja autonomiczna, „Przegląd Prawa Handlowego” nr 2, 1994.
16. G. Sikorski, Funkcja, podstawa prawna i rodzaje zabezpieczeń wierzytelności bankowych w prawie polskim, „Przegląd Prawa Handlowego” nr 9, 1997.
17. G. Tracz, Umowa gwarancji ze szczególnym uwzględnieniem gwarancji bankowej, Kraków 1997.
18. R. Trocka-Sosińska, Prawne formy zabezpieczenia kredytów: blokada rachunku bankowego, pełnomocnictwo do dysponowania rachunkiem, cesja praw z umowy rachunku, kaucja, „Monitor Prawniczy” 1995.
19. R. Zimmermann, Gwarancja bankowa, Sopot 1999.
20. Prawo bankowe. Komentarz, red. F. Zoll, Zakamycze, Kraków 2005.
Strony internetowe:
1. www.prawo.money.pl – portal biznesowy
2. www.infor.pl – portal informacji prawno-biznesowej
3. www.gofin.pl – portal informacji prawno-biznesowej
4. www.lex.pl – wyszukiwarka aktów prawnych
5. www.legalis.pl – akty prawne i najnowsze informacje prawne
6. www.rp.pl – portal wydawnictwa Rzeczpospolita
7. www.lexisnexis.pl – portal informacji prawnych
8. www.poreczeniakredytowe.pl – portal zawierający informacje o poręczeniach
9. www.remitent.pl – portal o wekslach
10. www.forumprawne.org.pl – forum informacji prawnej
11. www.isap.sejm.gov.pl – internetowa baza aktów prawnych
12. www.egospodarka.pl – portal internetowy dla przedsiębiorców
13. www.stat.gov.pl/regon – wyszukiwarka podmiotów gospodarki narodowej
14. www.bik.pl – Biuletyn Informacji Kredytowej, portal umożliwiający sprawdzenie wiarygodności finansowej kontrahenta
15. www.jeremie.com.pl – pożyczki z funduszu Jeremie
16. www.fmbank.pl – poręczenia bankowe z udziałem środków unijnych
17. www.mf.gov.pl – strona Ministerstwa Finansów z informacją o poręczeniach i gwarancjach
18. www.pi.gov.pl – strona o innowacyjnych technologiach i pomocy oferowanej młodym przedsiębiorcom
19. www.e-podatnik.pl – informacje o prawach i obowiązkach podatników
20. www.bankier.pl – serwis bankowy